Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ nin 57935/00 sayılı başvuru ile takip ettiği Tangiyeva ile Rusya Federasyonu arasındaki dava bugün sonuçlanırken, AİHM başvuru sahibi Çeçen’ i haklı buldu ve Rusya Federasyonu’ nu yargılama giderleri ile birlikte toplamda 66.556 €uro tazminat ödemeye mahkum etti.

AİHM’ ye başvuruda bulunan 1958 doğumlu Zaynap Abdulvagapovna Tangiyeva başvuruya konu olan olay meydana geldiğinde Çeçenya’ nın başkenti Grozny’ de yaşıyordu. Şu anda İnguşetya’ da ikamet etmekte olan Zaynap Tangiyeva, Ocak 2000′ de babası Abdulvagap Tangiyev’ in, annesi Khirzhan Gadaborsheva’ nın ve dayısı İsmail Gadaborshev’ in Rus askerlerince öldürüldüğü iddiası ile 3 Mayıs 2000′ de Grozny’ nin Staropromyslovskiy Bölgesi Savcılığı’ na başvuruda bulundu. 29 Eylül 2000 tarihinde ise Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ ne başvuruda bulundu. Staropromyslovskiy Mahkemesi 20 Ağustos 2003′ te herhangi bir suç unsuruna rastlanmadığı gerekçesi ile başvuruyu reddetti. Nisan 2004′ te temyiz davası görülmeye başlandıysa da herhangi bir kanıt bulunamadığı için Mayıs2005′ te bu dava da düştü. 18 Mayıs 2006′ da konu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından görülebilir olarak kabul edilerek dava görülmeye başlandı.

Kararı veren mahkeme heyetine, Kıbrıslı Loukis Loucaides’ in başkanlık yaparken, mahkeme heyetinde Hırvat Nina Vajic, Rus Anatoli Kovler, Avusturyalı Elisabeth Steiner, Azeri Khanlar Hajiyev, Lüksemburglu Dean Spielmann ve Norveçli Sverre Erik Jebens yer aldı.

Ekim 1999′ da Rus-Çeçen Savaşı’ nın yeniden başlamasıyla birlikte işgalci Rusya Federasyonu Çeçenya’ yı bombardıman yağmuruna tutmaya başladı. Bu dönemde başvuru sahibi Zaynap Tangiyeva, babası, annesi, dayısı ve kız kardeşi Çeçenya’ nın başkenti Grozny’ deki Staropromyslovskiy Bölgesi’ nde Derzhavina Caddesi üzerinde bulunan evlerinin bodrum katındaki sığınağında bombardımandan korunmaya çalışıyordu. Aralık ayının  sonlarına doğru işgalci Rus ordusunun bombardımanlarının şiddetlenmesiyle Zaynap Tangiyeva kız kardeşi ile birlikte Pughacheva Caddesi üzerinde daha güvenli olan bir sığınağa gitmeye karar verdi. Farklı bir sığınağa gitmelerine rağmen Zaynap Tangiyeva düzenli olarak evlerinde kalmaya devam eden ailesini ziyaret etmeye başladı. Çünkü Rus askerleri evlere baskınlar yaparak kimlikleri kontrol ediyor, evlerde özgürlük savaşçılarına yardım eden olup olmadığını araştırıyor, sivilleri korkutarak sindirme politikası izliyorlardı. 10 Ocak 2000 tarihinde başvuru sahibi Zaynap Tangiyeva Grozny’ den ayrılma kararı aldı ve bir sonraki gün kız kardeşi ve üç kadın ile birlikte Derzhavina Caddesi’ nde kalmakta oaln ailesine veda etmeye gitti. Eve vardıklarında ise evin yanmakta olduğunu ve alevlerden ötürü bodrum katına erişimin mümkün olmadığını gördü. Fakat mutfakta babası Abdulvagap Tangiyev ile bir komşularının mermi ile vurulmuş cansız bedenlerini buldu. Zaynap kız kardeşi ile birlikte hemen oradan ayrılarak İnguşetya’ ya geçti. 12 Ocak 2000 tarihinde ise babasının naaşını defnetmek için Grozny’ ye geri döndü ama sığınaktaki boğucu duman nedeniyle bodrum katına yine inemedi. Ancak 6 Mart 2000 tarihinde annesi ve dayısının kömür gibi yanmış naaşlarını bodrum katındaki sığınaktan çıkarabildiler.

Başvuru sahibi Zaynap Tangiyeva 11 Ocak 2000 tarihinde babasının mermi ile vurularak öldürülmüş cesedini bulduğunu bir komşusu, kız kardeşi ve kuzeninin ifadelerini, çok sayıda sivil toplum örgütünün Aralık 1999 ile Ocak 2000 tarihleri arasında Grozny’ nin Staroprpmyslovskiy Bölgesi’ nde yaşananlara ilişkin raporlarını da mahkemeye sundu. Mahkeme heyeti olayları Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 2.maddesinde yer alan “Yaşam Hakkı”, 3.maddesinde yer alan “İşkence Yasağı” ile 13. maddesinde yer alan “Etkili Başvuru” ve 34. maddedeki “Kişisel Başvurular” açısından değerlendirirken Rusya Federasyonu’ nun sözleşmenin ilgili maddelerini ihlal ettiğini belirterek başvuruda bulunan Rusya Federasyonu’ nun Çeçen Zaynap Tangiyeva’ ya 60.000€uro manevi tazminat ile 6.556€uro tutarındaki mahkeme giderlerini ödemesi kararını verdi.

Karardan sonra konuşan Memorial İnsan Hakları Grozny Ofisi üyesi Catherina Sakiryanskaya, AİHM’ nin kararının yerinde olduğunu çünkü Aralık 1999 ile Ocak 2000 tarihleri arasında  Çeçenya’ nın başkenti Grozny’ nin Staroprpmyslovskiy Bölgesi’ nde işgalci Rus askerleri tarafından öldürülen Çeçen sivillerinden kendilerinin tespit edebildiklerinin sayısının 38 olduğunu, bombardıman nedeniyle ölenlerin sayısını ise bilmediklerini ifade etti.