Çeçen halkının tamamının Orta Asya ve Sibirya’ ya zorla sürgüne gönderilişinin 65.yıldönümü ve Dünya Çeçenya Günü dünyanın değişik yerlerinde düzenlenen anma programları ve çeşitli açıklamalarla gündeme getirildi.

Bir süre önce Danimarka’ da kurulan Bağımsız Kafkasya isimli oluşum 21 Şubat 2009 Cumartesi günü Danimarka’ nın Herlev kentinde bir anma programı organize etti. Çeçen, Gürcü ve Azeri diasporası mensuplarının katıldığı sürgün etkinliğinin konuşmacıları ise oluşumun Başkanı İsa Munaev, Başkan Yardımcısı Rusdan Giorgberidze ve Safar Saydgov’ du. Etkinlikte Rus yönetimin Çeçen ve Kafkas halklarına uyguladığı soykırım politikalarından bahsedildi ve Bağımsız Kafkas oluşumunun kuruluş manifestosu açıklanarak 25 Nisan 2009 tarihinde bir konferans düzenlenmesi karara bağlandı.

İstanbul’ da faaliyet gösteren Kafkas Çeçen Kültür Derneği tarafından 22 Şubat 2009 Pazar günü 13.30 – 15.00 saatleri arasında bir anma programı düzenlendi. Uzun Geceler isimli Çeçence romanı Türkçe’ ye çeviren emekli öğretmen Ali Bolat, diaspora yazarlarından Avukat Hulusi Üstün ve dernek kurucularından Abdurrahman Özdil anma programında konuşmacı olarak yer aldı. Aralarında Çeçen mültecilerin de olduğu çok sayıda konuğun katıldığı programda duygu yüklü anlar yaşandı.

Almanya’ nın başkenti Berlin’ de ise Çeçen Kültür Derneği tarafından 22 Şubat 2009 Pazar günü bir gösteri organize edilerek işgalci Rusya protesto edildi.

Uluslararası İnsan Hakları Derneği Başkanı Said Emin İbragimov tarafından Fransa’ nın Strasbourg kentinde Dünya Çeçenya Günü ve Sürgün’ ün 65.Yılı nedeniyle üniversite meydanında 23 Şubat 2009 Pazartesi günü saat 14.00′ de bir gösteri düzenlendi. Gösteriye Çeçen diasporasının yanı sıra sivil toplum örgütlerinden de destek geldi. Fransa’ da ayrıca başkent Paris’ te de Rusya Federasyonu konsolosluğu önünde 23 Şubat 2009 Pazartesi günü 18.30 – 19.00 saatleri arasında bir gösteri düzenlendi.

Polonya’ da faaliyet gösteren Özgür Kafkasya Komitesi’ nin 26 Şubat 2009 Perşembe günü Krakow kentinde sürgünün 65.yılı nedeniyle Polonyalı gazeteci Krystyna Kurczab Redlich’ in bir filminin gösterimini yapacağı ve Eugen Nowozylow isimli eski siyasi tutuklu, bağımsız gazetecinin sohbet edeceği bildirildi.

Çeçen Cumhuriyeti İçkerya Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Akhyad İdigov ise yayınladığı bir mesajla Çeçen halkının yeniden diriliş gününü kutladı. İdigov, 23 Şubat’ ın Çeçen halkının tarihinde büyük bir trajedi olarak yer aldığını ancak bu günün şehit devlet başkanı Cohar Dudaev tarafından 1994 yılında Çeçen halkının yeniden diriliş günü olarak ilan edildiğine dikkat çekti. Akhyad İdigov 23 Şubat’ ın aynı zamanda Avrupa Parlamentosu tarafından Dünya Çeçenya Günü olarak kabul edildiğini vurgulayarak halen Çeçenya’ da devam eden işgale atıflar yaptı.

Çeçen Ulusal Komitesi Başkanı Ruslan Badalov, Stalin rejimince Çeçen halkını insanlık dışı muamelerle vatanından koparılarak Orta Asya ve Sibirya steplerine dağıtıldığı trajik günün 65.yıldönümü bugün diyerek başladığı bir mesajla Çeçen halkının herşeye rağmen yılmadığını, hayatta kaldığını ve anayurduna geri döndüğünü vurguladı.

Uluslararası Çeçen Sivil Birliği Forumu üyeleri olarak Ruslan Badalov, Dzhunid Ababukirov, Shahman Akbulatov, D. Altemirov, Louise Ayubova, Ousame Baysaev, Libkan Bazayeva, Zaynap Gashaeva, Hassan Dzhantaev, Abdullah Istamulov, Zarema Omarova, Madina Magomadov, Eliza Musayeva, Rayana Sadulaeva, Said Magomed Khasiyev, İsrapil Shovhalov, İmran Ezheev, Minkail Ezhiev, Sultan Yaschurkaev, Zarman Mahadzhieva, Malik Omarova, Aset Malsagova, Dina Adlan, Khassan Baiev, Naurbek Chakuev, Fatima Gaziyeva, Gunay Shirvani, Umar İtuev, Visa Kungaev, Tamara Kagirova, Abuhadzhi Zhadzhimuradov ve Zaynap Adaeva Çeçen halkının maruz kaldığı sürgünün ve soykırımın 65.yıldönümü nedeniyle bir anma mesajı yayınladı.

Çeçenya Barış Forumu adına Ivar Amundsen, Malcolm Rifkind, Andrew Motion, Ken Loach, Prof. A.C. Graylink, Dr.Benjamin Zephaniah, Andre Glucksmann, Aki Kaurismaki, Prof.Brendan Simms, Glen Howard, Danny Alexander, Raymond Joyliffe, Nicholas Rea ve Peter Tatchell tarafından yazılan mektup İngiltere’ nin ünlü gazetelerinden The Guardian’ da 23 Şubat 2009 Pazartesi günü yayınlandı. The Guardian’ da yayınlanan mektubun tam metni:

“Bugün Dünya Çeçenya Günü’ dür! 1944 yılında bugün, Çeçen halkının tamamı Stalin’ in emri ile Sibirya ve Kazakistan’ a sürgüne gönderildi. Sürgünde geçen 13 yılda 500 bin nüfuslu Çeçen halkının yarısından çoğu hayatını yitirdi.

65 yıl sonra Çeçen halkı hala acı çekiyor. Sovyetler Birliği’ nin dağılmasından sonra bağımsız bir devlet olarak kurulan Çeçenya 1994′ te Rusya tarafından işgal edildi. 1997 yılındaki barış anlaşması ve Çeçenya’ da yapılan demokratik seçimlere rağmen 1997 yılında Çeçenya Putin’ in emri ile yeniden işgal edildi, yine yüzbinlerce sivil yersiz yurtsuz kalarak mülteci oldu ve yüzbinlerce sivil hayatını yitirdi.

Kremlin artık savaşın sona erdiğini ve bölgede barışın hakim olduğunu iddia ediyor. Gerçek ise yoğun bombardımanın yerini Çeçenya’ daki sivil toplumu yok eden, açık ve demokratik sesleri bastıran bir korku ve baskı rejiminin almış olduğudur. Batılı ileri gelenlerin ve gazetecilerin Çeçenya gezileri oldukça dikkatli kareografize edilmektedir. Ziyaretçiler Moskova’ nın atadığı Ramzan Kadirov’ un idaresinin günlük gerçekliklerini göremiyor.

Sözde İstikrar görüntüsü tehlikelidir. Çeçenya’ da kalıcı barışı sağlamanın tek yolu en son on yıl önce yapılan özgür ve adil seçimlerdir. Bu Dünya Çeçenya Günü’ nde Başkan Medvedev’ i bu insanların acılarına bir son verecek gerçek bir siyasi çözüm bulmaya acilen davet ediyoruz.”