Paskalya Bayramını takip eden Pazartesi günü Finlandiya’nın başkenti Helsinki’nin Kruununhaka bölgesindeki bir kitapçının ardiye odasında bir kutlama yapıldı. Masa kekler ve chepalgish (yağlı Çeçen ekmeği) ile donatılmış.

Bardağını havaya kaldıran yönetmen Pirjo Honkasalo, “Özgürlük ve masumiyete” dedi. Tüm gözler odanın diğer ucundaki başörtülü bir kadın ve kocasının üzerindeydi. Onlar, geçtiğimiz sonbahar Litvanya’dan Finlandiya’ya kaçan Khadizhat Gataeva ve Malik Gataev’di.

Gataevler, Finlandiya hapishanelerinde geçirdikleri üç ayın ardından serbest bırakılalı bir haftadan biraz fazla oldu. Çeçenya’daki kimsesiz çocukların hamileri olarak bilinen çiftin serbest bırakılmasına Litvanya Yüksek Mahkemesi’nin Gataevlerin yeniden yargılanmasına karar vermesi çifti özgürlüğe kavuşturdu. Gataevlerin birisi Çeçenya’da ve diğeri Litvanya’da olmak üzere iki yetimhanesi var.

İlk derece Litvanya mahkemesi tarafından bakımını üstlendikleri kimsesiz çocukları istismar ettikleri iddiasıyla 18 ay hapis cezasına çarptırılınca, Gataevler Litvanya Yüksek Mahkemesi’ne başvurdu. Litvanya Yüksek Mahkemesi’nin kararı, Gataevler ve destekçilerinin çifte yönelik suçlamaların hayali olduğu ve mahkeme sürecinde önyargılı davranıldığı iddialarını yeniden gündeme getirdi.

İşte bu nedenle şimdi “Grozny’nin Meleği” olarak bilinen Khadizhat’ın pişirdiği chepalgishları yiyip, şarap içiyor ve kutlama yapıyorlar.

Pek çok karışıklığın ardından Khadizhat Gataeva şimdi olaylara iyimser bakıyor ancak geleceğin kendilerine ne getireceği konusunda küçük endişeleri var. Gataeva, “Finlandiya’nın bize mültecilik statüsü vereceğini ümit ediyorum. Litvanya’ya ya da Rusya’ya döneceğimizi düşünmek istemiyorum” diyor.

Yetimlerin bakıcılarının çoğu bir kısmı Litvanya’da, diğerleri ise Çeçenya’da bakımları altında bulunan kimsesiz çocuklar için endişe duyuyor. Gataeva, halen Litvanya’da bulunan yetişkin üvey çocuklarının bile baskı gördüğünü ifade ediyor. Khadizhat, “En büyük hayalim ailemizi yeniden biraraya getirebilmek ve hayatımıza burada devam etmek” diyor.

Khadizhat Gataeva, hapishanede tutuldukları dönemde dahil olmak üzere Finlandiya’da aldıkları iltifatlar ve kendilerine yönelik sempati için şükrediyor.

Ancak Gataevleri Litvanya yetkilileri nezdinden hassas bir noktaya oturtan ve ülkede siyasi baskıya maruz kalmalarına neden olan olayların temelindeki sebep hakkında ne düşünüyorlar?

Gataeva, “Cevabı bilmiyorum. Litvanya’da hiç bir problemle karşılaşmadan 10 yıl yaşadık. Sonra birisi ailemizi parçalamak istedi. Tek bildiğim suçlamalar karşısında masum olduğumuz” diyor.

06.04.2010

Irina Vähäsarja / Helsingin Sanomat