Türkiye Büyük Millet Meclisi 19.Dönem’de (6 Kasım 1991 – 24 Aralık 1995) görev yapmış Refah Partisi Çorum milletvekili Yasin Hatiboğlu’nun izlenen dış politikalara ilişkin Başbakandan sorusu ve dönemin Dışişleri Bakanı Erdal İnönü’nün yazılı cevabı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na

Aşağıdaki soruların Sayın Başbakan tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasına yüksek delaletlerinizi arz ederim.

Saygılarımla.
Yasin Hatiboğlu
Çorum

1. Millî Savunma Bakanına göre : Bosna-Hersek’teki barış gücü çekilirse, bizim güçlerimiz de çekilecekmiş; doğru mudur, yeni bir tedbir düşünülüyor mu?
2. Lozan muahadesini alenen ihlal etmiş Yunanistan’a hâlâ zeytin dalı uzatılmaya devam edilecek mi; etkili ve ciddî yeni bir politika düşünülmekte midir?
3. Ciddî ve istikrarlı bir dış politika için, herşeyden önce istikrarlı bir dış işleri teşkilatına ihtiyaç varken, Dışişleri Bakanlığındaki “gel-git”lere son vermeyi düşünüyor musunuz?
4. Çok ciddî uluslararası konjonktürde, kimi ülke elçileriyle görüşme ve toplantı yapma işi, hâlâ eşiniz Sayın Özer Uçuran Çiller tarafından mı yürütülecektir; böyle bir işlevin, başka bir demokratik ülkede benzeri örnek var mıdır?
5. Hükümetiniz, cani Ermenistana buğday yardımında bulundu; kardeş Abhazlar’a ve kardeş Çeçenlere de benzer yardımda bulunmayı düşünüyor musunuz?
6. Kahraman Çeçenistan halkı, bağımsızlığını ilan edeli aylar oldu, hâlâ onları bağımsız devlet olarak tanımadınız, tanımanıza ne engel vardır?
7. Mücâhid Devlet Başkanı Dudayev’e destek vermeyi düşünüyor musunuz?
8. TBMM’nin 12.12.1994 tarihli 50 nci birleşimindeki konuşmanızda : “Özellikle Rusya Federasyonu’nun silahlı birliklerinin 11 Aralık 1994 günü Çeçenistan’a girmelerini…” dediğinize göre, koskoca bir kardeş ülkenin adını bile doğru öğrenmeye ihtiyaç duymamışsınız. Bırakınız A-B.D. eyaletlerini bir çırpıda saymayı; büyük şehirlerini bihle arka-arkaya sayabilirken; Çeçenistan ülkesini bilmeyişinizin izahı var mıdır? Böylesi bir ilgi (!) ile nasıl yardımcı olacaksınız?
9 . Gürcistan Devlet Başkanı Savar Nadze ile ilişkiler devam ettiğine göre, Abhaz kardeşlerimizin haklarının korunması istikametinde ne gibi çalışmalar yapılmaktadır?

T.C.
Dışişleri Bakanlığı
Siyaset Planlama Dairesi Başkanlığı

Sayı: SPLD/65-3723
Konu : Yazılı Soru Önergesi

06.04.1995

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na

İlgi : Başbakanlığa muhatap 1.2.1995 tarih ve A.01.0.GNS.0.10.00.02-7/5930-12801/46857 sayılı yazıları.

Çorum Milletvekili Sayın Yasin Hatiboğlu’nun yazılı soru önergesinin yanıtı ilişikte sunulmuştur.
Gereğini müsaadelerine saygılarımla arz ederim.

Erdal İnönü
Dışişleri Bakanı

…

5. Ülkemiz Çeçen halkının maruz kaldığı acılara ve kan dökülmesine son verilmesi için elinden gelen herşeyi yapmaktadır. İlgili taraflara öncelikle ateşkes sağlanması ve sorunun barışçı yollarla çözümü amacıyla vakit geçirmeksizin müzakerelere başlamalarını telkin etmekte, aksi takdirde, atılmakta olan kin tohumlarının bölgeyi tehlikeli istikrarsızlıklara sürükleyeceği ikazını yapmaktayız.

Çeçenistan’daki vahim insan hakları ihlallerinin devamına engel olunabilmesi için uluslararası mekanizmaların harekete geçirilmesine ayrıca gayret sarfediyoruz.

Çeçenistan’daki silahlı çatışmalar nedeniyle bulundukları yerleri terketmek zorunda kalan ve genellikle Rusya Federasyonu’nun Çeçenistan’a komşu bölgelerine sığınan yardıma muhtaç Çeçenlerin acil ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılacak insancıl yardım malzemesinin ne şekilde yerine ulaştırılacağı ve dağıtımının nasıl yapılacağı Rusya Federasyonu yetkilileri tarafından belirlenmiştir.

Bu tür resmî uluslararası yardım faaliyetleri, yerleşik uluslararası hukuk kuralları ve bu alanda mevcut yardım mekanizmaları ve teamülleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Hükümetimiz Çeçenistan’daki silahlı çatışmaların ve toplu sığınma hareketlerinin başlamasının hemen ertesinde, acil insancıl yardımın ivedilikle yerine ulaştırılması kararını aldığı ve uyguladığı sırada, Birleşmiş Milletlerin bölgeye yönelik yardım faaliyeti henüz başlamamış bulunmaktaydı.

Türkiye’nin, bölgeye ilk acil insancıl yardım gönderen ülke sıfatıyla sergilediği bu davranış sonucunda, Çeçenlere yardım gönderilmesinin yolu açılmış ve böylelikle uluslararası kuruluşlar da devreye girebilmişlerdir.

BM tarafından daha sonra yayınlanan belgelerde de belirtildiği gibi, ülkemizden gönderilen yardımlar BM kuruluşları aracılığı ile dağıtılmış, ilk parti Mozdok ve Hasavyurt’taki yerel dağıtım birimlerine teslim edilmiş, ikinci parti de Nazran ile Grozni arasındaki Steptzovskaya Hastanesine verilmiştir.

Esasen, uluslararası kuruluşların o zamandan beri bölgedeki yardım faaliyetleri de yaygınlaşmış ve belirli bir etkinlik kazanmış bulunmaktadır.

Çeçenistan’a Hükümetimiz tarafından geniş kapsamlı yardımda bulunulması çalışmaları halen sürdürülmektedir.

TBMM Tutanak Dergisi- 11.04.1995 – Birleşim:97 – Cilt:84 – Sayfa: 69-72

©Waynakh Online

YASAL UYARI
Sitede yer alan materyallerin tüm hakları Waynakh Online’a aittir. Bu materyaller (haberden/makaleden/tercüme eserden sadece alıntı yapılsa dahi) ancak kaynak gösterilerek ve aktif link verilerek kullanılabilir.