Çeçenya’ nın Kurchaloy Köyü’ nde aileleri ile birlikte yaşayan Yakub (1967) ve Aykub (1965) Magomadov, işkenceye maruz kaldıkları ve kardeşleri Ayubkhan Magomadov’ un da askerlerce kaçırıldığından bahisle AİHM’ ye  23 Mart 2001′ de başvuruda bulundu. İncelenen başvuru 24 Kasım 2005′ te kabul edilerek incelenmeye başlandı.

Yargılamaya konu olan olay özetle:

Ayubkhan Magomadov ailesi ile birlikte Çeçenya’ nın Kurchaloy Köyü’ ndeki evlerinde yaşamaktaydı. 2 Ekim 2000 tarihinde Rusya Federasyonu Gizli Servisi (FSB)  ne bağlı üniformalı, silahlı askerlerce Magomadov’ ların ve komşularının evlerine baskın yapıldı. Evlere giren askerler içerileri aradı, kimlik kontrolü yaptı. Askerlere evde arama yapmak ve kimlik sormak için yetkili olduklarını gösterir izin belgeleri sorulmasına rağmen askerler herhangi bir belge göstermedi ve Yakub ile Ayub işkenceye maruz kaldı. Ayubkhan ise tutuklanarak  askerlerin geldikleri araçlara bindirildi ve araçlar bilinmeyen bir yere doğru uzaklaştı. Olayın ardından Magomadov ailesi  Ayubkhan’ ı Çeçenya’ daki ve Moskova’ daki yargı mercilerine giderek araştırdı ancak bir sonuç alamadı. Aile, 12 Ekim 2000 tarihinde ise Grozny’ deki geçici güvenlik ofisinde Ayubkhan’ ın 2 Ekim 2000 tarihinde ciddi bir suç şüphesi ile gözaltına alındığını ancak suçla bir ilgisinin olmadığının tespiti ile 3 Ekim 2000′ de sabah saat 8.30 da serbest bırakıldığına dair bir belgeye ulaştı. Bu bilgiye rağmen ne ailesi ne de tanıdıkları Ayubkhan’ ı askerlerce götürüldükten sonra hiç görmedi. 9 Aralık 2000 tarihinde Argun’ daki bölge ofisine yapılan başvuruları da reddedildi. Bu durum üzerine Ayubkhan’ ın kardeşleri Yakub ve Ayub konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ ne taşıdı.

Söz konusu dava daha önce Bitiyeva Vakası ve Ruslan Alihadziyev kararlarını veren mahkeme heyeti tarafından incelenerek karara bağlandı. AİHM’ deki yargılamanın başkanı Yunan Christos Rozakis, üyeleri ise Kıbrıslı Loukis Loucadies, Hırvat Nina Vajic, Rus Anatoli Kovler, Azeri Khanlar Hajiyev, Lüksemburglu Dean Spielmann, Norveçli  Sverre Erik Jebensen’ di.

Mahkeme heyeti olayları Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 2.maddesinde yer alan “Yaşam Hakkı”, 3.maddesinde yer alan “İşkence Yasağı”, 5.maddesinde yer alan “Özgürlük ve Güvenlik Hakkı” açısından değerlendirdi.

Mahkeme Yakub ve Ayub’ un insanlık dışı muameleye maruz kaldığını belirleyerek Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 2.maddesine aykırılık tespit etti. Ayubkhan’ ın Rus askerlerce izinsiz tutuklanıp gözaltına alınması ve gözaltında ortadan kaybolmasını sözleşmenin  5. ve 2. maddelerine aykırı buldu. Sonuç olarak Rusya Federasyonu AİHM tarafından, Magomadov kardeşlere 40.000 €uro tazminat ödemeye, ayrıca 6.125 €uro tutarındaki mahkeme masraflarını da tazmin etmeye mahkum edildi.

Bu karar ile Temmuz ayında Rusya Federasyonu Çeçenya ile ilgili olarak AİHM’ de ikinci kez tazminata mahkum edilmiş oldu. Hatırlanacağı üzere AİHM 5 Temmuz’ daki kararında Çeçen Cumhuriyeti İchkeria Parlemento Başkanı Ruslan Alihadziyev’ in 2000 yılında Rus askerlerce kaçırılması ve o tarihten bu yana da kendisinden haber alınamaması nedeniyle 40.000 €uro tazminata mahkum etmişti. (Bu karar ile ilgili ayrıntı bilgi edinmek isteyenler için Alihadziyev -Rusya Federasyonu Davası Başvuru Numarası: 68007/01)