Arşiv Belgeleri

Tozlanmış raflardaki Arşiv Belgeleri…

Çeçen Kültürü

Çeçen Dili ve Folkloru, Halk Dansları, Efsaneler, Öykü ve Masallar ile çeşitli kültürel bilgiler…

Çeviriler – Makaleler

Çeşitli Çeviri ve Makaleler…

Röportajlar

Ekibimizce Yapılmış Çeşitli Röportajlar…

Şarkı Sözleri

Sevdiğiniz Çeçence şarkıların sözlerine buradan ulaşabilir, dinleyebilir ve indirebilirsiniz.

Ana Sayfa » Haberler

Rusya AİHM’ de Bir Kez Daha Mahkum Oldu

Bu yazı 17 Ocak 2008 Perşembe  tarihinde yazıldı. Şimdiye kadar 3.609 defa okundu.. 1 Yorum
Rusya AİHM’ de Bir Kez Daha Mahkum Oldu

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ nin 5108/02 sayılı başvurusu ile takip ettiği İnguş Khatsiyeva ve diğerleri ile Rusya Federasyonu arasındaki dava bugün sonuçlanırken, Rusya Federasyonu toplamda 99.150 Euro tazminata mahkum edildi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ ne, Ağustos 2000′ de Çeçenya sınırındaki bir tarlada çalışırken Rus özel kuvvetlerince öldürülen Khalid Khatsiyev ve Kazbek Akiyev’ in akrabaları tarafından 25 Eylül 2001′ de başvuruda bulunmuş ve 23 Ekim 2006′ da başvuru kabul edilebilir olarak nitelendirilerek dava görülmeye başlanmıştı.

Başvuru sahipleri, 1969 doğumlu Khalid Khatsiyev’ in 1939 doğumlu annesi Layla Khatsiyeva, Layla Khatsiyeva’ nın çocukları: 1943 doğumlu Nasip Khatsiyev, 1952 doğumlu Abu-Rashid Khatsiyev; 1970 doğumlu Kazbek Akiyev’ in doğum tarihi bilinmeyen annesi Khazman Akiyeva, Khazman Akiyeva’ nın çocuğu: 1974 doğumlu Zhanna Akiyeva ve Kazbek Akiyev’ in 1976 doğumlu karısı Zarema Khayauri. Khalid Khatsiyev iki, Kazbek Akiyev ise dört çocuk sahibi idi. Başvuru sahipleri, Çeçenya ile İnguşetya sınırında yer alan Sunzhenskiy Bölgesi’ ndeki Arshty Köyü’ nde yaşamaktadır.

Güvenilir görgü tanıklarının ifadelerinden olayı öğrenen başvuru sahiplerine göre, 6 Ağustos 2000 tarihinde Khalid Khatsiyev ve Kazbek Akiyev ile beraber dört kişi daha Arshty’ i çevreleyen tepelerde çimleri kesiyorlardı. Gruplarında yer alanlardan birisi (Aslambek Imagamayev), Rus helikopterlerinin kendilerinden 10 km kadar uzaktaki Çeçenya’ daki ormanlık bir alanı bombaladığını seçebildiğini söyledi. Saat 13.00 ya da 13.30 sularında, öğle yemeği için evlerine gitmeye karar verdikleri sırada, iki askeri helikopter göründü (Aslambek Imagamayev gelen helikopterin Rus MI-24′ leri olduğunu tespit etmiştir) ve tarlayı aşağıdan yukarıya doğru çevirmeye başladı. Tarladaki adamlardan 40-50 metre kadar uzaktaki helikopterlerden birisinden makinali silahla ateş açılmaya başlandı. Onlarda beyaz renkli Niva marka araçlarına koşarak bindiler ve aracı Arshty’ e doğru sürmeye başladılar. Bir süre sonra helikopter tekrar ortaya çıktı, aracın üzerinde çok alçaktan uçarak duruyordu. Aracı durdurdular ve içindeki altı kişi farklı yönlere doğru kaçmaya başladı. Khalid Khatsiyev ve Kazbek Akiyev’ in saklandığı yöne doğru helikopterden atılan güdümlü olmayan füzeler ve açılan makinalı tüfek ateşinden sonra Khatsiyev ve Akiyev hayatını kaybetti, gruptaki bir kişi de yaralandı.

Saldırı ve ölüm olayları, insan hakları ve sivil toplum örgütleri tarafından rapor edildi ve Ağustos 2000′ de Rus medyasında yer aldı.

Rus Hükümetine göre, İnguşetya sakinleri televizyonlar ve gazeteler vasıtasıyla Çeçenya’ ya yapılacak saldırılar konusunda bilgilendirilmiş, bölgeye yakın olmanın tehlikesi anlatılarak halk uyarılmıştı. Bu nedenle, anti-terörist operasyonu yürütülürken, bölgeden kaçmak yerine, durmalı, giysileri üzerine beyaz bezler sararak sivil olduklarını belirleyici işaretler kullanmalı ve Rus özel servislerinin kimliklerini kontrol etmelerini beklemeleri gerekiyordu.

Rus Hükümeti, 6 Ağustos 2000′ de, 250 savaşçı tarafından Arshty Köyü’ nden 8 kilometre uzaklıkta kullanılan bir kampı yok etmek için bir operasyon düzenlendiğini, bu operasyon hakkında da bölge sakinleri bilgilendirildiğini iddia etti. Rus Hükümeti’ ne göre, olay günü saat 13.00 sularında, MI-24 helikopterlerinin pilotları Niva marka bir araç içerisinde hafif makinalı silahları olan en az beş kişi gördüklerini rapor etti. Yönetim merkezinden pilotlara, araca 50 metre uzaktan, durmaları için ateş açılması emri verildi. Araçtakiler, araçlarını durdurup kimlik kontrolü için beklemek yerine kaçmaya devam etti. Bunun üzerine pilotlara ikinci uyarı ateşi emri verildi. Pilotlar ikinci uyarı ateşini yaptıkları sırada kaçmaya çalışan araç ateşlenen füzenin üzerine gitti ve füzenin isabet etmesinin ardında da Khatsiyev ve Akiyev yaşamını yitirdi. Saldırı günü hemen bir soruşturma açıldı, olay yeri incelendi, cesetler üzerinde ilk tıbbi incelemeler yapıldı ve görgü tanıklarının ifadeleri alındı. Gerekli soruşturmaların ardından görülen mahkemelerde 2003 yılında suça rastlanılmadığı kararı çıktı.

Mahkeme heyeti yaptığı incelemeler neticesinde, Rus askerlerinin Khalid Khatsiyev ve Kazbek Akiyev’ i öldürdüğüne ve soruşturmanın gerektiği şekilde yapılmadığını tespit etti. Bu doğrultuda 17 Ocak 2008 tarihli mahkeme kararında, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 2.maddesinde yer alan “Yaşam Hakkı” ile 13. maddesinde yer alan “Etkili Başvuru” haklarının ihlal edildiği belirtildi. AİHM, Rusya Federasyonu’ nu ilgili olaydan ötürü, başvuru sahibi annelerin ve Akiyev’ in eşinin her birine 20.000 €uro ile diğer başvuru sahiplerinin her birine 10.000 €uro manevi tazminat ödemesine; mahkeme giderleri olan 9.150 €uro’ nun da yine Rusya Federasyonu tarafından ödemesine karar verdi. Bu karar ile Rusya Federasyonu toplamda, 99.150 €uro tazminata mahkum edilmiş oldu.

Kararı veren mahkeme heyetine, Danimarkalı Peer Lorzen başkanlık ederken, mahkeme heyetinde Bulgar Snejana Botoucharova, Çek Karel Jungwiert, Ukraynalı Volodymyr Butkevchy, eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya vatandaşı Margarita Tsatsa-Nikolovska, Estonyalı Rait Maruste ve Rus Anotoli Kovler yer aldı.

Khalid Khatsiyev’ in erkek kardeşi Nasip Khatsiyev mahkeme kararının ardından, “Rus otoriteler kardeşimizin katillerini bulup cezalandırmalıydı, ama bu karar bizi gerçekten memnun etti.” şeklinde konuştu.

Rusya Adalet İnsiyatifi yöneticisi Ole Solvang ise, “Rus yetkililer askerlerinin suç işlemesine göz yummaya ve bunların neticesinde gerekli soruşturmaları yapıp, suçluları cezalandırmadıkça benzer suçların işlenmesi engellenemez. Sanırım bu karar Rus yetkililere bir ders olmuştur.” şeklinde bir yorumda bulundu.



1 Yorum »

  • BeyazRenkler dedi:

    putinizm ve uşaklarıda elbette yok olacak.

Bir yanıt bırakın!

Aşağıya bir yorum ekleyin veya kendi sitenizden trackback yapın. İsterseniz RSS ile de yorumları takip edebilirsiniz.

Yorum yazmadan önce lütfen kuralları okuyunuz...

500 karakter kaldı.

Yorum yaparken kullanabileceğiniz etiketler:
<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

Bu sitede Gravatar kullanabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi ve üyelik için Gravatar sitesini ziyaret ediniz.