Polonya’nın popüler günlük gazetesi Gazeta Wyborcza’da yer alan bir habere göre, 2004 yılından bu yana Polonya’da mültecilik statüsü almaya çalışan Ruslan Miezhayev ve ailesi Rusya’ya teslim edilme tehdidi altında.

Marcin Wojciechowski imzalı Gazeta Wyborcza haberine göre, Ruslan Miezhayev 2004 yılında eşi Aza ve iki çocuğu ile birlikte Çeçenya’dan ayrılarak Polonya’ya geldi. Fakat Polonya makamlarının vardığı karara göre Ruslan ve ailesi Rusya’ya geri gönderilme tehlikesi altında.

Ruslan Miezhayev, 1994-1996 yılları arasındaki I.Rus-Çeçen savaşına ve 1999 yılında başlayan II.Rus-Çeçen savaşına vatanını savunmak için aktif olarak katılmış eski bir savaşçı, aslında savaştan önce o bir mühendisdi.

2004 yılında, 9 Mayıs günü Çeçenya’nın Rusya destekli kukla Devlet Başkanı Akhmed Kadirov Grozny Stadyumu’nda düzenlenen bir suikastte öldürüldü. Bu olay Çeçenya’da Ruslar ve işbirlikçi Çeçenlerce Çeçen sivillere yönelik olarak sürdürülen terörist operasyonların hızlanmasına neden oldu. Hedef kukla Kadirov’un intikamını almaktı ve kimseye acınmıyordu.

Ruslan’ın eşi Aza, “Eğer Çeçenya’dan kaçmasaydık Ruslan bu dünyadan ayrılmış olacaktı…” diyerek neden Çeçenya’yı terk ettiklerini açıklıyor.

Ruslan ve ailesi 2004 yılında geldikleri Polonya’da 4 yıllarını başkent Varşova yakınlarındaki Dembak mülteci kampında geçirdi, içlerinde hep mültecilik statüsü alcaklarına dair bir umutla. Ancak Polonya makamları mevcut delillerin Ruslan’ın bir savaşçı olduğunu kanıtlamadığını ve Çeçenya’ya geri dönmesi halinde hayatının riske girmeyeceğine karar vererek Ruslan’a bu kararı tebliğ etti. Bu ilk kararın üzerine Ruslan ve ailesi bir itirazda bulunurak yeniden inceleme yapılmasını talep etti. Polonya makamları  bu talebi yerinde görerek yeniden inceleme yapmayı kabul ettiler, henüz kesin karar verilmemiş olmakla birlikte gelişmeler Ruslan’ın talebinin yeniden reddedileceğini ve Ruslan ile ailesinin Rusya’ya iade edileceğini gösteriyor.

Oysa Ruslan, 1995 yılında kaydedilmiş bir videoyu Polonya makamlarına delil olarak sunmuştu. Bu videoda Ruslan Çeçen özgürlük savaşçılarının karargahında üzerinde üniforması ile bulunuyor ve elindeki keskin nişancı tüfeğini temizliyor. Polonyalı makamlar bu videonun Ruslan’ın aktif olarak savaştığı anlamına gelmediğini düşününce, Ruslan bu kez de Polonyalı tiyatrocu ve yönetmen olan Mariusz Maciej ile Drygas Malec’den ve Polonyalı gazeteci Krystyna Kurczab-Redlich’in yazdığı ve Ruslan’ın bir savaşçı olduğuna ilişkin mektupları da delil olarak sundu.

Ruslan’ın avukatı David Cegielka, Ruslan’ın delil olarak sunduğu video kaydında bir savaşçı olduğunun açıkça belli olduğunu ve ayrıca bir süre Çeçenya’da bulunan Polonyalı yönetmen ve gazetecilerin Ruslan’ın bir savaşçı olduğunu teyit ettiğini belirterek Polonya makamlarının kararlarını eleştiriyor. Avukat Cegielka, Ruslan ve ailesine mültecilik statüsü verilmeyecekse en azından koruma hakkı verilmesini (Polonya’ya özgü olan bu kavram, mültecilik statüsü için başvuruda bulunanlara sadece Polonya’da ikamet ve çalışma izni sağlıyor) talep ettiklerini belirtirken, yaşanan bu sıkıntının sadece Ruslan’ a has olmadığını insan hakları aktivistlerinin raporlarına göre Polonya’nın Çeçen mültecileri Rusya’ya zorla geri gönderme hızının artış sergilediğini ifade etti.

Polonya’daki mültecilere yardım eden genç avukatların kurduğu Yasal Aracılık Birliği (Stowarzyszenia Interwencji Prawnej)’nin başkanı Ola Chrzanowska’ da Ruslan’ın hem ilk savaşta hem de ikinci savaşın başında savaştığını kanıtlayabileceklerini ancak yaşanan trajedinin Polonya Yabancılar Ofisi’nin Çeçen sığınmacılara yönelik değişmeyen yanlış politikasının bir sonucu olduğunu vurguluyor. Chrzanowska, Çeçenya’daki durumun değişmediğini, insan hakları örgütlerinin raporlarının Çeçen sığınmacılarının durumlarının değerlendirilirken dikkate alınması gerektiğini belirterek, Polonya Yabancılar Ofisi’nin tutumunu absürd olarak nitelendiriyor.

*Fotoğrafta Aza Miezhayeva ve kızı yer alıyor. Gazetecilerin tüm ısrarına rağmen Ruslan fotoğrafta yer almak istemedi.

Kaynak: Gazeta Wyborcza / Marcin Wojciechowski /18.05.2009