Polonya’da yayınlanan Gazeta Wyborcza, Gazeta Wyborcza’nın bölgesel Bialystok yayını, Radyo Bialystok and Lomza kenti yerel haber ajansı tarafından yayınlanan ve Polonya muhabirimiz Joanna Wrześniowska Bataev tarafından bildirilen habere göre, iki Çeçen kadın Polonya’nın Lomza kentinde kimliği belirsiz bir kişi tarafından saldırıya uğradı. Çeçenler, ırkçı saldırının Lomza’daki mülteci kampının kapatılmasını isteyen Lech Kolakowski isimli milletvekilinin açıklamasıyla bağlantılı olduğunu düşünüyorlar.

25 Eylül 2009 Cuma günü saat 19.00 sularında, Ayzan Nukaeva ve Larisa Ismailova isimli Çeçen kadınlar, Polonya’nın Lomza kentinde Pilsudskiego Caddesi’nde yürürken Stokrotka mağazası yakınında, siyah giyimli ve başında şapka olan bir kişi tarafından saldırıya uğradı. Saldırgan, Çeçen kadınların birisini göz yaşartıcı spreyle yere düşürdü, kendisini engellemeye çalışan diğer Çeçen kadına da sprey sıkarak yüzüne vurdu ve yere yıktı.

Yıllardır Lomza’da yaşayan Çeçen topluluğunun temsilcisi Satsita Khumaidova, “Yerde büyük bir acıyla kıvranan Çeçen kadınların başlarındaki örtüleri çıkarmaya çalışan saldırgan kadınlara, “Talibanlar, Çeçenya’ya geri dönün” diye bağırdı” dedi ve saldırıya uğrayan kadınların çok iyi insanlar olduğunu, kadınlardan birisinin dört, diğerinin ise beş çocuk annesi olduğunu ifade etti.

Saldırgan, iki genç Polonyalı’nın olay yerine doğru geldiğini fark edince koşarak uzaklaştı. Gençler polise haber vererek ambulans çağırdılar ve yetkililer gelene kadar mağdur Çeçenlerin yanından ayrılmadılar.

Mültecilere yardım eden Fundacja Ocalenie (Kurtuluş Vakfı)’nın başkanı Kamil Kamiński, “Çok gergin bir ortam var. Tansiyonu düşürmemiz gerekiyor. Bu tip olaylarla Polonyalılar, Çeçen gençlerin sokaklara dökülmesine ve gerçek problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir” dedi.

Lomza Polis Departmanı’nın Sözcüsü Slawomir Dabrowski, saldırıyı doğrularken, durumun ciddi olduğunu belirtti. Dabrowski, saldırıyı Lomza’da uzun yıllar sonra yaşanan ilk olay olarak değerlendirdi.

Polis soruşturmasına göre, saldırgan 180 cm boylarında, normal vücutlu, siyah elbise giyen ve şapka takan bir şahıs. Polis saldırının failinin yakalanabilmesi için olayı gören herhangi birisi varsa kendilerine başvurması çağrısında bulundu. Zira Polonya yasalarına göre zanlı 3 aydan 5 yıla kadar ceza alabilir.

Slawomir Dabrowski, “Zanlıyı mümkün olduğu kadar çabuk yakalamak istiyoruz. Bu amaçla şu an görgü tanıklarını dinliyoruz” diye ekledi.

Yaşlı Çeçenler, gençlerimizi sokaklara gidip intikam almaya çalışmamaları için sakinleştirmeye çalışıyoruz şeklinde bir yorum yaptı.

Lomza’daki Çeçen topluluğu saldırının, PiS(Kaczynski kardeşlerin partisi) milletvekili Lech Kolakowski’nin geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama ile bağlantılı olduğunu düşünüyor. Kolakowski açıklamasında Yabancılar Bürosu’ndan Lomza’daki mülteci kampının kapatılmasını istemişti. Kolakowski açıklamasında, “Mültecilerin yardıma ihtiyacı olduğunu biliyorum. Ancak Lomza çok küçük bir yerleşim yeri ve kent sakinleri bununla başa çıkamıyor. Mülteciler çeşitli hukuksal problemlere de neden oluyor” demişti.
Saldırının ardından gazeteciler Kolakowski ile bağlantı kurmaya çalıştılarsa da, Kolakowski ne telefonlara çıktı ne de ofisine gitti.

Polis ise Kolakowski’nin açıklamasını reddederek, Temmuz 2009’dan bugüne kadar kentte üç olay yaşandı ve her üçü de sarhoşlarla ilgiliydi dedi.

Satsita Khumaidova, “Mülteci kampında insanları sakinleştirmek için bir toplantı yaptık” dedi ve sözlerine şöyle devam etti, “Bu problemi gerçekten medeni bir şekilde çözmek istiyoruz. Milletvekili Kolakowski’ye göndermek için bir mektup yazdık. Bu tip girişimlerin pek çok güzel şeye zarar verebileceğini düşündüğümüzü ona anlatmaya çalıştık. Uzun süredir yerel halk ile iyi bir ilişkimiz var. Burada birlikte yaşıyoruz. İnsanların, Polonya’yı sevdiğimizi ve Polonya’nın bize yeni bir hayat vermesinden duyduğumuz memnuniyeti bilmesi gerekiyor. Yeniden küçük düşürülmek ve zarar görmek istemiyoruz. Lütfen bu durumun bizim ülkemizi terk etmemize neden olan şey olduğunu görmezden gelmeyin.”

Lomza’daki Çeçen mülteciler saldırıyla ilgili bir mektup kaleme aldı. Şimdi Polonya makamlarına gönderilecek mektuba eklemek üzere imza toplanıyor. Öte yandan Lomza’daki Çeçen mülteciler Polonya’daki mülteci hukukunda bazı değişiklikler yapılmasını istiyor. Mevcut kurallara göre, Çeçen sığınmacılar mültecilik başvurularının değerlendirdiği süre içerisinde ikamet edecekleri kenti kendileri seçemiyor ve Yabancılar Bürosu tarafından gönderildikleri mülteci kamplarında yaşamak zorunda kalıyorlar. Çeçen sığınmacılar ise kendilerinden hoşlanmayan insanlarla aynı şehirde yaşamak istemiyor ve ikamet edecekleri yeri seçme özgürlüğü verilmesini istiyorlar. Çeçen mülteciler daha büyük kentlere gidebileceklerini ve böylelikle iş ve kiralık ev bulma ihtimalinin de yükseleceğini savunuyor. Bazı Çeçen sığınmacılar, “Kanunlar Lomza’da yaşamamıza izin veriyor ve kimse bizi buradan almaya çalışmıyor. Buradan ayrılsak bile, bizlere Lomza’da yardım eden o iyi yürekli insanları hiçbir zaman unutmayacağız. Keşke bazılarının kalplerindeki yabancı düşmanlığını silebilseydik” dediler.

Irkçı saldırı konusunda düşünceleri sorulan Lomza Belediye Başkanı Jerzy Brzezinski, “Mülteci konusu hiç ilgimi çekmedi, zaten açıkçası bununla ilgilenecek vaktim de yok” derken, Şehir Konseyi sözcüsü Lukasz Czech ise, “bu konu polisi ilgilendiriyor, şehir konseyini ilgilendiren bir durum değil” diyerek saldırılar hakkında yorum yapmak istemediler.

Kamil Kamiński, “eğer saldırının amacı Çeçenlerin iddia ettiği gibi mültecilerin Lomza’da kaldığı kampı kapatmak ve onları şehirden ayrılmaya zorlamak ise bu çok kötü. Ancak kişisel olarak Çeçenler tarafından değerlendirilen ihtimalin mümkün olmadığını düşünüyorum. Bu tipik bir holigan saldırısı ve herkesçe kınanması gerekiyor” dedi.

Fundacja Ocalenie (Kurtuluş Vakfı) ayrıca saldırı ile ilgili bir açıklama yayınladı:

“Ayzan Nukayeva ve Larisa Ismailova’nın maruz kaldığı saldırılar karşısında şok olduk. Elde ettiğimiz bilgilere göre, saldırının ardında yatan neden iki kadının başının örtülü olması ve yabancı bir dilde konuşuyor olmasıdır.

Bu saldırı ile Lomza’daki mültecilerin kaldığı kampın kapatılmak istenmesi arasında bir bağlantı olup olmadığını merak ediyor, Polis ve şehir halkına mültecilerin yerel halk ile kaynaşması için çaba göstermesi çağrısında bulunuyoruz. Çeçenlerin kentten ayrılması bulunabilen tek çözüm yolu mu?

Saldırıya uğrayan iki Çeçen kadına yardım eden genç Lehleri tebrik ediyor, bu davranışlarının Lomza halkının yabancılara yapılan bu tip saldırıları tasvip etmediğini gösterdiğini düşünüyoruz.

Açık bir şekilde diyalog olmadan çözüm olmayacağını yineliyor ve Çeçen mültecilerin kent yaşamına entegre edilmesini sağlayacak formüller üzerinde çalışması için bir sivil ya da resmi bir yapı oluşturulması çağrısında bulunuyoruz.

Kamil Kamiński
Fundacja „Ocalenie”