4 Şubat 2010 Perşembe günü saat 12.00’de Bağımsız Basın Merkezi’nde “Trajedinin 10.Yıldönümünde Novy Aldy (Yeni Aldy)’de Etnik Temizlik” adlı bir basın toplantısı düzenlendi ve “Aldy – Unutulmaması Gereken Geçmiş” isimli belgesel filmin gösterimi yapıldı.

Etkinlik İnsan Hakları Merkezi Memorial tarafından organize edildi. Basın konferansının konuşmacıları Memorial Yönetim Kurulu’nun Başkanı Oleg Orlov; Memorial Yönetim Kurulu Üyesi Alexander Cherkasov; Memorial’in Avukatı Tatiana Chernikova ve yaşananların görgü tanığı, Yeni Aldy sakini Elvira Dombaeva’ydı.

Konuşmaların ardından, “Aldy – Unutulmaması Gereken Geçmiş” isimli filmin gösterimi yapıldı. Belgesel tarzı bu film Yeni Aldy sakinlerince 9 Şubat 2000 tarihinde çekilen kamera görüntülerinden ve Memorial çalışanlarının Ocak-Şubat 2009 tarihlerinde olayların görgü tanıklarıyla yapılan röportajlardan oluşuyor. Natalya Estemirova’da filmin yapımına katkıda bulunan isimlerden. (Bu belgesel film sitemizin İngilizce bölümünden izlenilebilir).

5 Şubat 2000 tarihinde St.Petersburg özel polisi (OMON) Çeçenya’nın başkenti Grozny’nin Zavodskoi bölgesinde yer alan Yeni Aldy Köyü’nde etnik temizlik yaptı. Onlarca sivil vuruldu. Memorial 56 sivilin öldürüldüğünü kayıt altına aldı. Vurulanlar arasında tek bir Çeçen mücahit yoktu, öldürülenlerin tamamı sakat insanlar, çocuklar, kadınlar ve yaşlılardı. Bu temizlik operasyonu ikinci Rus-Çeçen savaşının en kanlı operasyonlarından birisi olarak tarihe geçti.

Rus yargı makamları bu olayı araştırma ihtiyacı dahi hissetmedi. Bu trajedinin kurbanları için adalet arayışı Memorial’in avukatlarının desteğiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşındı. 26 Temmuz 2007 tarihinde AİHM kurbanların lehine bir karar vererek Rusya’yı suçlu buldu. Ancak bu karara rağmen Rus yetkililerin konuya ilişkin ilgisizliği devam ediyor.

Anma töreni Moskova’nın yanı sıra Grozny ve St.Petersburg’da da düzenlendi.