2009 yılında Avusturya’da öldürülen Çeçen mülteci Umar İsrailov ile ilgili olarak Viyana Devlet Ceza Mahkemesi’nde devam eden yargılamanın ilk bölümü 26 Kasım günü yapılan duruşmayla tamamlandı.

Yargılamanın ilk aşamasında 31 görgü tanığı ve 5 uzman tanık dinlendi. Dinlenen tanıklar arasında Avrupa Parlamentosu Parlamenterler Meclisi’nin Çeçenya raportörü Dick Marty, Birleşik Krallık Lordlar Kamarası mensubu Lord Frank Judd ve Université Libre de Bruxelles (ULB)’den Çeçenya konusundaki araştırmacı Dr Aude Merlin’de vardı. Her üç uzman tanık ta ifadelerinde Çeçenya’daki dehşet verici durumu ve Kadirov’a muhalif olan isimleri etkisiz hale getirmek ya da Çeçenya’ya geri döndermek üzere Rus kuklası Ramzan Kadirov tarafından Avrupa’da kurulmuş terörizm ağına vurgu yaptı. Çeçenya’ya yaptıkları ziyaretlerle ilgili kişisel gözlemlerini de aktaran uzman tanıklar Çeçenya’nın içinde olduğu kadar ülkenin dışarısını da saran büyük bir korku ve endişe atmosferinin varlığını tasvir ettiler.

Umar’ın Çeçenya’ya geri dönmesini sağlamak üzere 2005 yılında esir alınan, kötü muameleye maruz kalan ve Kadirov tarafından işkence göre baba İsrailov da tüm duruşmalar boyunca hazır bulundu. Baba İsrailov, Avusturya polisinin geniş güvenlik önlemleri altında korundu. Oğlu Umar gibi baba İsrailov’un da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Kadirov’dan gördüğü kötü muameleler hakkında açtığı bir dava var. Her iki dava da hala insan hakları mahkemesinde inceleme aşamasında. Mahkemede Kadirov’a karşı şikayette bulunan diğer isimler gibi baba İsrailov’da Kadirov’un Avrupa’daki temsilcilerinin tehdidi altında bulunuyor, bu nedenle Avusturya makamları güvenlik önlemlerini sıkı tutuyor.

Öğle vakti Viyana’da kalabalık bir sokakta Umar İsrailov’un öldürülüşüne şahit olan görgü tanığı dahil olmak üzere tüm ifadeler 3 yargıç ve 12 jüri üyesinden oluşan mahkeme heyetinin önünde verildi. Yargılamanın ilk aşamasında Avusturya’daki Çeçen diasporası mensupları da tanık olarak dinlendi. Bununla birlikte, mahkeme huzurunda bulunan tanıkların bir çoğunun oldukça korkmuş oldukları ve ifadelerini mümkün olduğunda kısa ve detaylardan uzak tuttukları gözlemlendi. Kadirov’un temsilcilerinin mahkeme salonunda bulunması, Çeçenlerin ülkelerindeki rejimden çok uzakta dahi olsalar sürekli tehdit ve gözdağlarıyla karşı karşıya geldiklerinin açık bir örneğini gösterdi.

Uzman tanıklar, Kadirov’un güvenlik güçleri (Kadirovitsler) için Çeçenya’da tam olarak cezadan muafiyet uygulandığını vurguladılar. Ayrıca Kadirov’un kamuoyuna yönelik açıklamalarının da belirli muhaliflerini ortadan kaldırmaya yönelik doğrudan emirler olarak algılanması gerektiğine değindiler. Farklı diğer durumlarda da gözlemlendiği üzere, bu emirler sürekli Kadirov’a yakın isimler tarafından gerçekleştirildi. Emirleri yerine getiren isimler daha sonra Kadirov tarafından ödüllendirildiler. Bir görgü tanığı, Umar İsrailov cinayetinde tetiği çeken Lecha Bogatirov’un Çeçenya’ya geri döndüğünü ve Kadirovitsler arasında rütbeyle ödüllendirildiğini anlattı.

Yargılama bugüne kadar Kadirov’un temsilcileri tarafından Avrupa’nın değişik ülkelerinde muhaliflere yönelik tehditlerin yapıldığını gözler önüne serdi. Mahkeme heyeti huzurunda yapılan açıklamalar ve mevcut belgeler Kadirov’un ağının Fransa, Norveç, Polonya, Belçika ve Almanya’da faaliyette olduğunu ortaya koydu. Ayrıca Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Belarus’ta da benzer yapılanmaların olduğu belirtildi. Kadirov için çalışan bazı danışmanların isimleri farklı ülkelerdeki olaylarla ilgili olarak defaatla zikredildi, bu isimlerden ikisi Shaa Turlayev ve Magomed Daudov (Lord lakabıyla tanınıyor)’du. Geri dönenler ya da yakalanarak zorla Çeçenya’ya geri götürülenler Rus işgali altındaki Çeçenya’da Kremlin destekli rejimin himayesinde bulunan gözaltı merkezlerinde kötü muamele ya da işkence ile karşı karşıya kalıyorlar. Tıpkı İsrailov örneğinde olduğu gibi Çeçenya’ya geri dönmeyi reddedenlerin aileleri ya da akrabaları tehdit ediliyor ve hatta işkence görüyor. Kukla rejimin geri döndermeyi ya da yakalarak kaçırmayı başaramadığı birkaç isim daha suikastlerle ortadan kaldırıldı. Avusturya’nın yanı sıra bu suikastler Dubai’de, İstanbul’da, Moskova’da ve Azerbaycan’da işlenildi.

Cinayet davası 19, 24 ve 25 Ocak 2011 tarihlerinde diğer tanıkları dinlemek üzere yeniden toplanacak. Bu arada Avusturya Savcısı ve mahkemenin yargıcı resmen Rusya Federasyonu’ndan şu anda Rusya topraklarında bulunan birinci zanlı Lecha Bogatirov’un yanı sıra, Ramzan Kadirov, Shaa Turlaev ve Artur Kurmakaev ile bir video konferansı kurulması için yardımda bulunmasını talep etti.