Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 21 Haziran Salı günü karar bağladığı bir dosyada, Rus işgali altındaki Çeçen Cumhuriyeti İçkerya’da 2004 yılında kaçırılan ve gördüğü işkence nedeniyle hayatını kaybeden Çeçen sivil için Rusya Federasyonu’nu toplamda 79.481 Euro tazminat ödemeye mahkum etti.

43368/04 başvuru numarasıyla takip edilen “İsayev ve Diğerleri ile Rusya Federasyonu” arasındaki yargılamanın mahkeme kayıtlarına göre, Rus işgal güçlerine mensup bir grup silahlı ve maskeli şahıs 9 Mayıs 2004 tarihinde Çeçenya’nın Goy-Chu Köyü’ne geldi. Rus askerler akşam saat 20.30 sularında 1979 doğumlu Zelimkhan İsayev’in ikamet ettiği eve geldiler ve kapıyı kırarak içeriye girdiler. Zelimkhan’ın ellerini kelepçeleyerek evden çıkardılar ve hiçbir direniş göstermeyen genci kısa bir süre sonra tekrar eve getirerek silahları nereye sakladığını söylemesini istediler. Evde bir arama gerçekleştiren Rus FSB’sine mensup ajanlar yasadışı herhangi bir materyale rastlamadı ama Zelimkhan’ı geldikleri UAZ marka araçlardan birisine bindirerek oradan uzaklaştılar. FSB ajanları 10 Mayıs 2004 tarihinde öğleden sonra kaçırılan gencin evine geri döndüler. Arama izniyle gelen ajanlar evde bir arama yaptılar. Zelimkhan’ın erkek kardeşi FSB ajanlarından birisinin Zelimkhan’ın yatağının altına el bombası yerleştirdiğini gördü ama hemen ardından diğer ajanlar evde el bombası bulduklarını iddia etti. Aynı gün geçici gözaltı merkezi ROVD’a götürülen Zelimkhan İsayev oradan da Rus FSB’sinin Urus-Martan’daki gözaltı merkezine nakledildi. Askeri müfettişin Zelimkhan ile görüşmesinden önce Zelimkhan’ın tutuklanması esnasında direniş gösterdiği, bu nedenle kaburgasında bir kırık oluştuğu ve biraz yaralandığı söylendi. Sağlık durumunun kötüye gitmesi nedeniyle 12 Mayıs 2004 tarihinde doktor muayenesine gönderilen Zelimkhan işkence gördüğü için kendisine yönelik gerçek dışı suçlamaları kabul ettiğini ifade etti ve çıkarıldığı hakim önünde de yaralarını gösterdi. Ama Rus yargıç durumu ciddiye almadı. Zelimkhan’ın vücudundaki sigara yanıkları ve dayak izleri kardeşinin gizlice çektiği fotoğraflarla belgelendi. Kardeşine göre, Zelimkhan elektrik şokuyla işkence gördü ve vücuduna ne olduğunu bilmedikleri bazı kötü kokulu yağlar döküldü. Sağlık durumunun iyice kötüye gitmesi nedeniyle 16 Mayıs tarihinde Nazran’daki bir hastahaneye nakledilen Zelimkhan aynı gün akşam üzere hayatını kaybetti. Kurbanın ailesi çeşitli makamlara başvuruda bulunduysa da herhangi bir sonuç alamadı. Ayrıca Rusya Federasyonu, AİHM tarafından soruşturma ile ilgili olarak talep edilen resmi evrakları mahkemeye sunmayı reddetti.

AİHM yaptığı incelemeler neticesinde Rusya Federasyonu’nun AİHS’nin 2. (Yaşam Hakkı), 3. (İşkence Yasağı) ve 13. (Etkin Başvuru Hakkı) maddelerini ihlal ettiğine kanaat getirdi. Mahkeme sözleşmenin 41.maddesine göre: Rusya Federasyonu’nun davacı Çeçen aileye 78 bin Euro manevi tazminat ödemesine ve 1.481 Euro tutarındaki yargılama masraflarını da karşılamasına hükmetti.