15 Temmuz günü, Çeçen insan hakları savunucusu Natalya Estemirova’nın kaçırılarak öldürülmesinin birinci yıl dönümünde Moskova, St Petersburg, Ekaterinburg ve Grozny’de anma gösterileri ile çeşitli etkinlikler düzenlendi.

İnsan hakları savunucuları ve Natalya Estemirova’nın arkadaşlarından oluşan yaklaşık 50 kişilik bir grup 15 Temmuz günü saat 17.30’da Rusya Federasyonu’nun başkenti Moskova’da Chistye Prudy metro istasyonu yakınındaki “Griboedov Anıtı” önünde toplandı. Anıtın önündeki Natalya Estemirova portresinin önüne çiçekler bırakıldı ve mum yakıldı. Göstericiler ellerinde Natalya Estemirova’nın fotoğraflarını ve “Kadirov sorgulansın!”, “Natalya Estemirova cinayeti için tarafsız soruşturma istiyoruz!”, “Cezasızlık zulmü besliyor!” gibi dövizleri taşıdılar. Anma gösterisinin katılımcıları eylemleri sırasında sloganlar da attı. Göstericiler saat 18.30’da buradan ayrılarak saat 19.00’da Maly Karetnyi 12 numaradaki Memorial Evi’ne geçti. Burada da bir anma toplantısı gerçekleştirildi. Anma toplantısında İnsan Hakları Merkezi “Memorial”in Başkanı Oleg Orlov; “Memorial” Yönetim Kurulu üyesi Aleksandr Cherkasov; Novaya Gazetesi muhabiri Yelena Milashina; “Human Rights Watch” Moskova bürosu Başkan Yardımcısı Tatyana Lokshina; “Memorial International”ın Gençlik ve Eğitim Programları Başkanı Irina Shcherbakova; Berlin Çeçen diasporası üyelerinden Mikhail Brylovskiy; eski siyasi mahkum ve “Memorial” çalışanı Yelena Sannikova; ve haftalık Rus “Newsweek” dergisi çalışanı Anna Nemtsova, Natalya’nın öldürülmeden önce üzerinde çalıştığı dosyalar ve cinayetle ilgili yürütülen soruşturma hakkında konuştu. Programdan sonra Natalya Estemirova’nın fotoğrafları müzik eşliğinde gösterildi.

Rusya Federasyonu’nun St Petersburg kentinde “Memorial” Bilimsel Bilgi Merkezi, Natalya Estemirova anısına bir basın konferansı düzenlendi. “Memorial” Bilimsel Bilgi Merkezi’nden Tatyana Kosinova’nın açtığı basın toplantısında Natalya Estemirova’nın fotoğrafları gösterildi. “Memorial”den Ekaterina Sokiryanskaya; St Petersburg Çeçen diasporasından Deni Teps; “Yabloko Partisi”nden Nikolay Rybakov, Natalya’nın çalışmalarının öneminden bahsettikleri konuşmalar yaptılar. “Dom Mira i Nenasiliya” (Barış ve Şiddet Karşıtı Ev) isimli sivil toplum örgütünden Yelena Vilenskaya ve Natalya Nesterenko, Natalya Estemirova’nın katkılarıyla hazırladıklarına ve ona adadıkları “Menya, Kak Reku, Surovaya Epoxa Povernula…” isimli kitaplarının tanıtımını yaptılar. Katılımcılar buradan kent merkezine geçti ve Natalya Estemirova için bir anma gösterisi düzenledi. Göstericiler üzerinde Natalya Estemirova’nın fotoğrafının ve “Natalya Estemirova 15 Temmuz 2009 tarihinde öldürüldü” ifadesinin yer aldığı kırmızı renkli t-shirtler giydiler. Göstericiler hazırladıkları el ilanlarını dağıttılar.

Natalya Estemirova, Rus işgali altındaki Çeçenya’da da unutulmadı. Yaklaşık 100-150 kişilik bir grubun katıldığı gizlenen anma töreni Gazetecilerin Mini Parkı’nda düzenlendi. Gösteriye “Niyso” (Adalet), STK’lar Birliliği, Bağımsız Haber Analiz Ajansı “Tarafsız”, “Memorial”, “Annelerin Alarmı”, Dağıstan ve İnguşetya’dan insan hakları savunucuları, Natalya’nın arkadaşları ve akrabaları katıldı. Göstericiler insan hakları yolunda mücadele ederken katledilen gazeteciler için parka küçük bir taş diktiler. Katılımcılardan Seda Saratova, Kavkaz-Uzel internet sitesinin muhabirine, “Güvenlik nedenlerinden ötürü anma toplantısının duyurusunu yapmadık. Kasıtlı olarak herhangi bir izin için başvuruda bulunmadık. Kendiliğinden biraraya gelmişiz gibi yaptık: banklarda oturup konuşmamızı ne engelleyebilir?” dedi. Göstericiler buradan yalnız yaşlılar evine geçti. Buradaki yaşlılar Müslüman geleneklerine göre Natalya Estemirova için “Mevlid” okudular. Ardından da Natalya Estemirova’nın Koshkeldy Köyü’ndeki mezarını ziyaret ettiler.

Moskova’daki gösteriden fotoğraflar:

St Petersburg’daki gösteriden fotoğraflar:

Grozny’deki anma programından fotoğraflar: