Radio Free Europe/Radio Liberty’nin Rusça servisi muhabirlerinden Natalya Golitsna’nın Çeçen Cumhuriyeti İçkerya eski Dışişleri Bakanı Akhmad Zakaev ile yaptığı röportajda, Zakaev, liderliğindeki çalışma grubunun Kadirov yönetimi ile yakın bir gelecekte görüşebileceğinin sinyallerini vererek, görevlerinin Kuzey Kafkasya’daki duruma askeri değil siyasi bir çözüm bulmaya çalışmak olduğunu ifade etti.

4 Haziran 2009 Perşembe günü RFE/RL’de yayınlanan röportaj şöyle:

RFE/RL: Gelecekte bir gün tüm Çeçen toplumunun -Ramzan Kadirov yanlılarının ve bağımsız İçkerya fikrini savunanların- bir görüş birliğine varması mümkün mü?

Akhmad Zakaev: Elbette bugün ne Çeçenya’da ne de yutdışında Çeçen halkının çıkarları için mücadele ede tek bir siyasi güç mevcut değil. Farklı yönlerde pek çok grup var ve hepsi kendilerinde yetki olduğunu iddia ediyor. Biz mutlak hak iddiasında bulunmuyoruz. Zira Çeçenya’da en son meşru demokratik seçimlerin 12 yıl önce yapıldığını gözden kaçırmamak gerekiyor. Ancak biz, Çeçen Cumhuriyeti İçkerya’nın 1992 Anayasası’na uygun şekilde kurulmuş hükümetiyiz ve İçkerya’yı temsil ediyoruz.

Hükümetimiz, herhangi bir siyasi aktiviteye katılmamış olsa dahi her kesimin mevcut duruma ilişkin görüşlerini değerlendirmeyi, ortak bir vizyon oluşturmayı ve hep birlikte tek elden hareket etmeyi kendisine hedef edinmiştir. Bu doğrultuda yakın gelecekte içlerinde Ramzan Kadirov’un temsilcilerinin de olduğu bir dizi görüşme yapılacak. Bunun için bir formül geliştirmemiz gerekiyor.

RFE/RL: Yapılacağını söylediğiniz bu toplantılara kim önayak oldu?

Akhmad Zakaev: Hem biz hem de onlar, anlaşılması gereken bir düğümü çözmek için tek taraflı atılacak adımların yetersiz olacağıdır. Diğer tarafta diyalog kurmanın gerekli olduğuna dair yaşanan stresi görmekten ötürü mutluyum. Fakat kesinlikle karşısında durduğumuz yapı: Çeçen Cumhuriyeti İçkerya’nın eski destekçilerinin bugün ortaya çıkıp İçkerya’nın bağımsızlık mücadelesini aşağılamalarını ve o zaman yanlış yolda olduklarını iddia etmeleri.

Bugünün gerçekliklerinde konuşmaya hazırız. Ramzan Kadirov ve onun ekibi bugün inkar edilemeyecek bir gerçeklik. Rusya Çeçenya’nın sözde liderliğini onlara emanet etti, doğal olarak onlar da Rusya’nın tüm olumsuz yaklaşımlarına rağmen Rusya’yı destekliyorlar. Uzun süredir devam eden bu çatışmada ya da mücadelede Rusya’nın Çeçenya’da işlediği savaş suçlarından kurtulması için bir yöntem bulması gerekiyordu. Ve özellikle bu rol için de Ramzan Kadirov’u atadılar. O bu durumu anlıyor ya da anlamıyor bilmiyorum, ancak bugün Çeçenya’daki herşey Kremlin’in iradesi dahilinde yapılıyor. Fakat Ramzan Kadirov tarafından savunuculuğu yapılan bu yapının Çeçen halkının çıkarlarının lehine olmadığı son derece açık.

RFE/RL: Hatırladığım kadarıyla Kadirov birkaç kez sizin Çeçenya’ya dönmeniz gerektiğini yineledi ve siz de reddettiniz.

Akhmad Zakaev: Yapılan tekliflerin ve bahsettiğim siyasi sürecin tamamen farklı olduğunu ifade etmeliyim.

Doğal olarak, kimseyle kişisel problemlerimi tartışmak zorunda değilim. Çabam, çatışmaya bir çözüm bulmak için diyalog yolları aramaktan ibaret. Çok sayıdaki siyasi rakibimin aksine, ben bu problemin kişisel hırslarla ilgili olmadığına inanıyorum. Bu problemin öyle bir tarihsel boyutu var ki, çözüme kavuşturulamazsa belki de tüm Çeçen neslinin sona ermesine neden olabilir. Yeltsin döneminden bu yana açıkça söylediğimiz gibi bizler Rusya ile Çeçenya arasındaki bu uzun tarihsel problemi çözmek için elimizden gelen herşeyi yapmaya hazırız. Bu çatışma ortamına zorla sokulmuş olsak bile, yine de bunu durdurmak ve siyasi çözüm sağlamak için uygun adımları atmamız gerekiyor.

Elbette her kesimden her durumdaki insanla görüşme fikrimizin öncelikle Rusya liderliği tarafından kabul göreceğine ilişkin inancım tam. Ve eğer yapıcı görüşmeleriniz durumun normalleşmesine yol açacaksa, kiminle konuştuğunuzun bir önemi yoktur.

RFE/RL: Rus yöneticilerle gergin ve Moskova destekli Çeçen yöneticilerle geçimsiz bir ilişkiniz yok mu, bu durumda bu buluşmayı nasıl görüyorsunuz? Nerede ve ne zaman olacak?

Akhmad Zakaev: Erkenden bu konu hakkında yorum yapmak istemiyorum, ancak size Rus ve Çeçen yönetimi ile olan ilişkimiz için mevcut durum belirleyici olamaz. Eğer Rusya bugün çatışmayı çözmeye yönelik bahsettiğimiz formatta bir görüşmeyi kabul ederse, böylesi bir toplantı ya da müzakerenin önünde hiçbir şey engel teşkil etmez.