Chechen Language Lesson; Meet – Dialogue
MEET
Selita : How are you friend? Maršalla du šüga, dottaghiy? Маршалла ду шуьга, доттаг1ий!
My name is Selita. San ċe Selita yu. Сан ц1е Селита ю.
I am commentator. So diktor yu. Со диктор ю.
What is your name? Xhan ċe hun yu? Хьан ц1е х1ун ю?
Uveys : How are you friend? Maršalla du šüga, dottaghiy? Маршалла ду шуьга, доттаг1ий!
My name is Uveys San ċe Uveys yu. Сан ц1е Увейс ю.
I am student. So dešarxo vu. Со дешархо ву.
Selita : Glad to meet you Uveys. Uveys, so çhogha yokqaye xho sayna vevzina. Увейс, со ч1ог1а йоккхайе хьо сайна вевзина
Where do you study? Xho miçaxh döšuš vu? Хьо мичахь доьшуш ву?
Uveys : I am studying in Grozny at the Chechen actor school which name is Terek. So döšuš vu Groznexh “Terek” ċe yolçu Noxçiyn akteriyn školexh. Со доьшуш ву грознехь “Терек” ц1е йолчу нохчийн актерийн школехь.
Selita : What were you doing before going to Terek school? Xho hun deš vara “Terek” školexh deša vaxale. Хьо х1ун деш вара “Терек” школехь деша вахале?
Uveys : I studied at a school in Grozny. So Groznerçu školexh döšuš vara. Со Грознерчу школехь доьшуш вара.
Selita : What will you do after your graduation from Terek school? Školexh “Terek” çeq’yäkqinçul thäxha mila xir vu xho? Школехь “Терек” чекхъяьккхинчул т1аьхьа мила хир ву хьо?
Uveys : I will be an actor. So akter xir vu. Со актер хир ву.
Selita : Interesting occupation! İ samuqhane govzalla yu! И самукъане говзалла ю!
Uveys : Where do you work Selita? Axh miçaxh dešna, Selita? Ахь мичахь дешна, Селита?
Selita : I have graduated from linguistics faculty of Chechen State University. Asa çeq’yäkqina Noxçiyn Paçxhalqan Universitetan filologiçeski fakul’tet. Аса чекхъяьккхина Нохчийн Пачхьалкхан Университетан филологически факультет.
Uveys : You are an commentator. Do you like your profession? Xho diktor yu. Xhuna xazaxetiy xhayn govzalla? Хьо диктор ю. Хьуна хазахетий хьайн говзалла?
Selita : Yes, I like a lot! Hä, çhogha xaza xeta! Х1аъ, ч1ог1а хаза хета!
Are you married? Xho zuda yaliyna vuy? Хьо зуда ялийна вуй?
Uveys : No, I am not married. Are you married Selita? Han-ha, so zuda yaliyna vac. Xho marexh yui, Selita? Х1ан-х1а, со зуда ялийна вац. Хьо марехь юй, Селита?
Selita : Yes, I am married. I have a daughter. Hä, so marexh yu. Yoj yu san. Х1аъ, со марехь ю. Йо1 ю сан.
Uveys : What is your daughter’s (her) name? Hun yu cünan ċe? Х1ун ю цуьнан ц1е?
Selita : Her (my daughter’s) name is Maryam. She is studying at first class. Cünan ċe Maryam yu. İza xhalxarçu klassexh döšuš yu. Цуьнан ц1е марьям ю. Иза хьалхарчу классехь доьшуш ю.
Uveys, do you have a lot of friends? Who are your them (your friends)? Uveys, xhan duqa buy dottaghiy? Mülš bu üš? Увейс, хьан дукха буй доттаг1ий? Муьлш бу уьш?
Uveys : I have school friends. Many of them live in Grozny now. Školexh cxhana dešnarš a bu. Carex duqax berš Groznexh bexaš bu. Школехь цхьана дешнарш а бу. Царех дукхах берш Грознехь бехаш бу.
Selita : Do you have friends in the village? Tqha yürtaxh buy xhan dottaghiy? Ткъа юьртахь буй хьан доттаг1ий?
Uveys : Usually, the students who are studying together with me. Üš körtaçu deqhexh, söca döšuš bolu dešarxoy bu. Уьш коьртачу декъехь, соьца доьшуш болу дешархой бу.
Selita : What is the name of your best friend? Who is he/she? Ċe yakqal xhayn uggare a yuxxerçu dottaghçün. Mila vu iza? Ц1е яккхал хьайн уггаре а юххерчу доттаг1чуьн. мила ву иза?
Uveys : He is a friend of me since my childhood. His name is Muslim, a student. İza san beraxhlera dottagh vu. Cünan ċ muslim yu, dešarxo vu iza. Иза сан берахьлера доттаг1 ву. Цуьнан ц1е муслим ю, дешархо ву иза.
Selita : Where does he live? Miçaxh vexaš vu iza? Мичахь вехаш ву иза?
Uveys : Far away, in America. We have communicate via e-mail. Genarçu Amerikexh vexaš vu iza. Txoyšinan üyr elektronni poçtaxula yu. Генарчу америкехь вехаш ву иза. Тхойшинан уьйр электронни почтехула ю.
Who are your friends, Selita? Selita, xhan dottaghiy mülš bu? Селита, хьан доттаг1ий муьлш бу?
Selita : There are Turkish and Chechen philologists, historians, writers and great people including my friends. San dottaghašna yukqhexhbu Turkoyn a, Noxçiyn a filologaš, istorikaš, yazdarxoy a, qin dolu dika adamaš a. Сан доттаг1ашна юккьехьбу Туркойн а, Нохчийн а филологаш, историкаш, яздархой а, кхин долу дика адамаш а.
Uveys : Do you speak with them very often? Six-sixa gar xüliy šun? Сих-сиха гар хуьлий шун?
Selita : No, I am very busy and taking care of my family. But frequently I speak with them via telephone. Han-ha, ca xülu. San duqa bolx bu, dözalexh a du xhaštaš. Amma, oxa six-sixa vovšaška telefon tuxu. Х1ан-х1а, ца хуьлу. Сан дукха болх бу, доьзалехь а ду хьашташ. Амма, оха сих-сиха вовшашка телефон туху.
Tell me about your home. Xhayn ċiynax laciy diycaxh. Хьайн ц1ийнах лаций дийцахь.
Uveys : I live in a 17 storied building. It has five entrances. There are two elevators each of entrances. San ċa vurhittaza thekheldina du. Cünan pxi podjezd yu. Horanna çoxh ši lift yu. Сан ц1а вуьрх1иттаза т1ек1елдина ду.цуьнан пхи подъезд ю. Х1оранна чохь ши лифт ю.
Selita : Which floor do you live? Xho mülxaçu etazh thexh jaš vu? Хьо муьлхачу этаж т1ехь 1аш ву?
Uveys : I live in the tenth floor. There are four flat in our floor. I know all of my neighbours. I have good relations and helping to each others. So üttalghaçu etazh thexh jaš vu. Txan etazh thexh yij kvartira yu. Suna sayn masso a lulaxoy bevza. Txo bertaxh dexa, vovšašnа gho a do. Со уьтталг1ачу этаж т1ехь 1аш ву. Тхан этаж т1ехь йиъ квартира ю.суна сайн массо а лулахой бевза. Тхо бертахь деха, вовшашна г1о а до.
Selita : What is your view from your window? Šun korexula gušderg hun surt du? Шун корехула гушдерг х1ун сурт ду?
Uveys : I see new buildings, a bridge on the river, shops and cafes. The lights of billboards is seen in the evenings. Suna kerla ċenoš, xin thexula dolu thay, tükanaš, kafe go. Süyranna iza derrige a qhagado reklamin serlonaš. Суна керла ц1енош,хин т1ехула долу т1ай, туьканаш, кафе го.суьйранна иза дерриге а къагадо рекламин серлонаш.
Selita : My house is in the suburbs. There is a park around of it. Usually I walk with my family in the park. San ċa ghalin yisstexh du. Txayn dözalca six sixa parkexula lela txo. Сан ц1а г1алин йисстехь ду. Тхайн доьзалца сих сиха паркехула лела тхо.
AUXILIARY PHRASES | ||
My family lives in Grozny. | San dözal Groznexh jaš bu. | Сан доьзал грознехь 1аш бу. |
My uncle lives in the village. | San devaša yürtaxh jaš vu | Сан деваша юьртахь 1аш ву. |
My relatives live in another city. | San gergara nax qeçu ghalaxh jaš bu. | Сан гергара нах кхечу г1алахь 1аш бу. |
My sister lives in the suburbs. | San yiša ghalin yuxxaxh jaš yu. | Сан йиша г1алин юххехь 1аш ю. |
There aren’t multistory buildings in our street. | Uramexh dac thekheldina ċenoš yu. | Урамехь дац т1ек1елдина ц1енош ю. |
My flat is in the second floor. | San kvartira šozlaghçu etazh thexh txan. | Сан квартира шозлаг1чу этаж т1ехь тхан. |
There are two doors in the building. | Ċenoçoxh ši podjezd yu. | Ц1еночохь ши подъезд ю. |
Good morning (singular) | Jüyre dika xülda xhan! | 1уьйре дика хуьлда хьан! |
Good days (singular) | De dika xülda xhan! | Де дика хуьлда хьан! |
Good days (singular) | Süyre dika xülda xhan! | Суьйре дика хуьлда хьан! |
Good nights (singular) | Büysa deqhala xülda xhan! | Буьйса декъала хуьлда хьан! |
Good morning (plural) | Jüyre dika xülda šun! | 1уьйре дика хуьлда шун! |
Good days (plural) | De dika xülda šun! | Де дика хуьлда шун! |
Good eveings (plural) | Süyre dika xülda šun! | Суьйре дика хуьлда шун! |
Good nights (plural) | Büysa deqhala xülda šun! | Буьйса декъала хуьлда шун! |
Hello (singular) | Maršalla du xhöga! | Маршалла ду хьоьга! |
Hello (plural) | Maršalla du šüga! | Маршалла ду шуьга! |
Where do you live? | Xho miçaxh vexaš vu (yu)? | Хьо мичахь вехаш ву (ю)? |
Where do you study? | Xho miçaxh döšuš vu (yu)? | Хьо мичахь доьшуш ву (ю)? |
Where do you work? | Xho miçaxh bolx beš vu (yu)? | Хьо мичахь болх беш ву (ю)? |
FRIENDSHIP | ||
Friendship | Dottaghalla | Доттаг1алла |
Friend | Dottagh | Доттаг1 |
I am you friend. (man) | So xhan dottagh vu | Со хьан доттаг1 ву |
I am your friend. (woman) | So xhan dottagh yu | Со хьан доттаг1 ю |
You are my friends. (man) | Xho xhan dottagh vu | Хьо сан доттаг1 ву |
You are my friends. (woman) | Xho xhan dottagh yu | Хьо сан доттаг1 ю |
He is my friend. | İza txan dottagh vu | Иза тхан доттаг1 ву |
He is my friend. | İza txan dottagh yu | Иза тхан доттаг1 ю |
We are your friend. | Txo šun dottaghiy du | Тхо шун доттагий ду |
We are your friend. | Vay cünan dottaghiy du | Вай церан доттагий ду |
You are his/her friends. | Šu cünan dottaghiy du | Шу цуьнан доттагий ду |
They are our friends. | Üš txan dottaghiy bu | Уьш тхан доттагий бу |
WORDS | ||
I | So | Со |
You | Xho | Хьо |
He/She | İza | Иза |
We (not includes yourself) | Txo | Тхо |
We (includes yourself) | Vay | Вай |
You | Šu | Шу |
They | Üš | Уьш |
Family | Dözal | Доьзал |
Father | Dada | Дада |
Mother | Nana | Нана |
Husband | Mayra | Майра |
Wife | Zuda | Зуда |
Children | Beraš | Бераш |
Son | Khant | К1ант |
Daughter | Yoj | Йо1 |
Brother | Vaša | Ваша |
Sister | Yiša | Йиша |
Cousin | Šiça | Шича |
Grandson | Khentan khant | К1ентан к1ант |
Granddaughter | Khentan yoj | К1ентан йо1 |
Father in law (father of woman) | Marda | Марда |
Mother in law (father of woman) | Marnana | Марнана |
Father in law (father of man) | Stunda | Стунда |
Mother in law (mother of man) | Stunnana | Стуннана |
Son in law | Nuc | Нуц |
Dughter in law | Nus | Нус |
My | San | Сан |
Your | Xhan | Хьан |
Our | Txan | Тхан |
Your | Šun | Шун |
His/Her | Cünan | Цуьнан |
Their | Ceran | Церан |
World | Düne, Latta | Дуьне, латта |
City | Ghala | Г1ала |
Village | Yurt | Юрт |
Capital | Stolica | Столица |
Street | Uram | Урам |
Square | Mayda | Майда |
Bridge | Thay | Т1ай |
Multistory building | Duqazza thekheldina ċeno | Дукхазза т1ек1елдина ц1ено |
Entrance | Çughoyla | Чуг1ойла |
Elevator | Lift | Лифт |
© WaYNaKH Online