Yerel banttan ve internet üzerinden yayın yapan Polonya Radyosu Jedynka muhabirlerden Grzegorz Slubowski’ nin Zakaev ile yaptığı canlı yayın röportajının deşifre edilmiş tam metni:

Polskie Radio Jedynka: İyi günler sevgili seyirciler. Bugünkü söyleşimizin konuğu Rusya Federasyonu tarafından tanınmayan Çeçen Cumhuriyeti İçkerya’ nın eski Dışişleri Bakanı Akhmad Zakaev. Hoşgeldiniz Sayın Zakaev.

Zakaev: Hoşbulduk.

Polskie Radio Jedynka: Söyleşimizin tercümesini ise gazeteci Krystyna Redlich Kurczak yapacak. Merhaba efendim.

Krystyna Redlich Kurczak: İyi günler.

Polskie Radio Jedynka: Rusya’ daki son gelişmeler Dimitri Medvedev’ in devlet başkanı olacağına işaret ediyor. Birşeylerin değişeceği konusunda ümidiniz var mı Sayın Zakaev?

Zakaev: Rusya’ nın geleceğine yönelik tahmin yürütmek oldukça zor. Ancak, Medvedev’ in başkanlığın halefi olduğu artık açıkça biliniyor. Eğer Medvedev gerçekten başkan olabilirse yani başkanlık görevini yapmasına izin verilirse ben yanılmış olacağım. Ama böyle bir durumda sadece Çeçenya politikası değil, Rusya’ nın batıya yönelik politikası da değişecektir. Medvedev Putin’ den hoşlanmıyor ve Putin’ in Çeçenya’ da yürüttüğü korkunç savaşı ve orada işlenen tüm suçları Medvedev’ in yüklenmek isteyeceğini sanmıyorum.

Polskie Radio Jedynka: Fakat Medvedev Putin’ e itaat etmeden Kremlin’ in politikalarını değiştirmesine olanak var mı?

Zakaev: Elbette, bu Rusya’ daki öyle bir gelenektir ki, Kremlin’ e girmek isteyen kişi o kapıyı dışarıdan açamaz, o kapılar size içeriden açılmalıdır. Bu nedenle o kapıdan içeri girdikten sonra değişimi gerçekleştirmeniz mümkündür.

Polskie Radio Jedynka: Çeçenya hakkında konuşalım. Dünya medyasında olduğu gibi Polonya medyasında da artık Kafkasya Cumhuriyetleri’ nden haberler gün geçtikçe azalıyor. Bu durumun ardında yatan neden Rus yetkililerin savaşın sona erdiğini iddia etmeleri ve Moskova destekli hükümetin başı Kadirov’ unda bu durumu destekler açıklamalar yapması olabilir mi?

Zakaev: Kesinlikle. Ramzan Kadirov Putin tarafından atanan bir isim ve Putin’ in savaş suçlarına ortaklık ediyor.

Polskie Radio Jedynka: Çeçenya’ da bugünkü gerçek durum nedir? Çeçenya’ da olanlara ilişkin haberler alamıyor olmamız savaşın sona erdiğine mi işaret ediyor?

Zakaev: Elbette ki hayır, savaş uzun süredir devam ediyor. Putin ve çevresi 2000 yılından bu yana savaşın bittiğini iddia ediyor. Bugün hala Çeçenya’ da Rus askerlerinin hava destekli topçu saldırılarına devam ettiğini açıkça ifade edebilirim.

Polskie Radio Jedynka: Özellikle Rus medyasında ve Rus otoritelerince yapılan açıklamalarda Çeçen direniş hareketinin terör örgütü El-Kaide ile bağlantısı olduğuna ilişkin bilgiler var. Bunların doğruluğu nedir?

Zakaev: Bu Rusların yeni bir propogandası. Artık Rusya ve FSB insanların zihninde, Çeçenlerin çağlar boyunca teröristlerle bağlantısı olduğu fikrini yerleştirmeye çalışıyor. 1944 yılında da Stalin Çeçen halkını Nazilerle işbirliği içerisinde olmakla suçlamış ve sürgüne göndermişti, oysa bugün herkes Çeçenlerin Nazilerle işbirliği yapmadığını biliyor. Terörizm bugün artık global bir sorun  ve Putin, Çeçen halkının özgürlük mücadelesini terörizmle bağdaştırıp Çeçen halkının bağımsızlık mücadelesini arka planda tutmaya çalışıyor. Kesin bir dille ifade edebilirim ki, ne hükümetimiz ne de silahlı kuvvetlerimiz hiç bir terörist örgüt ile bağlantı içerisinde değildir ve El-Kaide de buna dahildir.

Polskie Radio Jedynka: Ama Shamil Basaev Beslan’ da başarılı bir eylem organize ettiklerini ifade ederek sizin açıklamalarınızın tam tersi sözler söylemişti.

Zakaev: Hayır, ben sadece Çeçen hükümetinin teröristlerle işbirliği içerisinde olmadığını ifade ediyorum. Beslan olayı tüm dünya için olduğu gibi bizim açımızdan da tam bir şoktu. Ve dahası bu eylem Shamil’ in grubunda sorumluluk verdiği insanlarla son ilişkisi oldu, bu eylemden sonra kimi isimler mücadeleden uzaklaştırıldı.

Polskie Radio Jedynka: Şu anda siz İngiltere’ de sürgün hayatı yaşıyorsunuz, çok sayıda insan hayatını kaybetti, Çeçenler Aslan Maskhadov gibi bağımsızlığın sembolü olmuş bir ismi yitirdi. Sizin şimdiki kadar etkinizin olmadığı 90’lı yıllarda bağımsızlık için Rusya ile anlaşma yoluna gidilemez miydi?

Zakaev: Bu savaş ne Çeçen ulusunun ne de Çeçen yönetiminin tercihi değildi. 1990 yılında Çeçen hükümeti bu savaşa mani olmak için yapılabilecek herşeyi en doğru şekilde yaptı. Cohar Dudaev defalarca Yeltsin ile Çeçenya’ nın bağımsızlığı ile ilgili tüm konuları tartışmak amacıyla görüşme talebinde bulundu ama Yeltsin ve çevresi için bu savaş gerekliydi. Ve dahası bu savaşa da Ruslar başladı. İkinci Rus-Çeçen savaşı da korkunç nedenlerden ötürü başladı: Volgodon, Buynaks ve Moskova’ da Rus gizli servisince patlatılan bombalarla, Çeçenlere karşı yürütülen anti-terör operasyonları lideri Putin’ e popülarite kazandırmak ana gayeydi. Eğer bağımsızlık hakkında konuşacaksak, elbette bizim tarifsiz kayıplarımız oldu. 42 bini çocuk, 250 bin insanımızı yitirdik. Bunlar gerçeklerdir. Ancak bağımsızlığımızı ilan ettiğimizde halkımızı korkunç bir savaşta perişan etmek gibi bir maksadımız yoktu, şu anda da olmadığı gibi. Ruslar Çeçenleri farklı bir bayrak altında tutuyor görünse de gerçekte Ruslar Çeçenya’ yı asla kontrol edemiyor. Evet, Çeçenya işgal altında ama boyun eğmiş değil.

Tüm savaşlar sömürgecidir, eğer sömürgecilik peşinde iseniz savaş bunun kaçınılmaz yöntemidir. Ruslar da sömürgecilik peşinde ancak Çeçenya  gerçekten Ruslar tarafından zaptedilemedi ve orada Ruslar da yaşamıyor. Rus otoriteleri Çeçenya’ da akla gelebilecek herşeyi yaptı. Orada yaşayan Rusları bile öldürdü ki Çeçenlerle aralarında bir husumet doğurmaya çabaladı. Bugün Çeçenya’ yı ele geçirmek isteyen Rus otoritelerinin politikası Rus Çarlarının dönemlerinden alınma. Çocukluğumuzda kendi dilimiz olan Çeçenceyi konuşmamıza izin verilmediğini hatırlıyorum. Eğer ulaşım araçlarında biri sizin Çeçence konuştuğunuzu duysa hemen gelip kafanıza vururdu. Biz tüm baskılara ve kayıplarımıza rağmen kimliğimizi korumaya çabaladık. İkinci Dünya Savaşı sırasında Fransa ve Norveç hükümetleri ülkelerinin dışından mücadeleyi yönettiler. Bugün biz de aynı şeyi yapıyoruz, belki ben ve bazı arkadaşlarım ülkemiz dışındayız ancak mücadelemizden kopmadık.

Polskie Radio Jedynka: Güvenliğinizden endişe duyuyor musunuz sorusuyla kapanışı yapalım.

Zakaev: Anna Politkovskaya, Aleksander Litvinenko ve ben Rusya’ nın düşman listesinde yer alıyoruz. Bu listede yer alan Politkovskaya ve Litvinenko öldürüldü. Rusya Federasyonu Başbakan I.Yardımcısı İvan Safranov, Anna Politkovskaya öldürüldükten sonra yaptığı açıklama Rusya’ nın düşmanlarına ilişkin bir listelerinin olduğunu ifade etmişti. Litvinenko cinayetini araştıran İngiliz Scotland Yard Polis teşkilatı da bu listenin varlığını doğruladı. Litvinenko’ nun katili Andrei Lugovoy bugün Duma Meclisi’ nde bir vekil ve Rus halkını temsil ediyor. Bu sadece İngiltere’ ye değil tüm dünyaya meydan okumadır. Ayrıca bu tehdit sadece şahsımıza yönelik değil ailemize ve arkadaşlarımızı da içine alıyor. Ancak, bu olaylara rağmen içimde bir korku taşımıyorum, korkunun güvenliğim için bir faydası olmadığını biliyorum. Eğer korkmuş olsaydık bu rejimle kavgaya tutuşmazdık.

12.12.2007

Grzegorz Slubowski

Polskie Radio Jedynka