Rus işgal güçleri tarafından evlerinden alınarak kaçırılan iki Çeçen için yakınlarının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde açtığı iki davada Rusya yine suçlu bulunarak toplamda yaklaşık 100 bin Euro tazminat ödemeye mahkum edildi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)’nde 24 Eylül 2009 Perşembe günü sabah oturumunda 12457/05 numaralı dosyayla takip edilen Rezvanov ve Rezvanova; 34944/05 numaralı dosyayla takip edilen Babusheva diğerleri ile Rusya Federasyonu arasındaki davalar kesin hükme bağlandı.

12457/05 numaralı dosyada yer alan mahkeme kayıtlarına göre Çeçenya’nın Urus Martan kenti sakinlerinden 1984 doğumlu Akhmed Rezvanov ve ailesinin Mayakovskiy Caddesi 6 numaradaki evinin önüne 10 Aralık 2002 tarihinde sabah saat 7.15 sularında  altı zırhlı personel taşıyıcı (APC) ve iki UAZ marka araçla gelen, kendilerini tanıtmayan ancak aksansız şekilde Rusça konuşan maskeli, silahlı ve askeri üniformalı kişiler birden evin içerisine daldılar.  Evde birşeyler aramaya başladılar. Davacı aileye göre, Rus askeri olan şahıslar evde yaptıkları arama sırasında buldukları değerli eşyaları ve paraları da çaldılar. Bu olaylar yaşanırken Akhmed Rezvanov bahçedeki yıkama odasındaydı. Askerleri görünce kötü birşeyler olmasından endişe ettiği için ortaya çıkmadı. Ancak Rus işgal güçlerinin evi havaya uçurma tehditleri üzerine anne Rezvanov oğlunu çağırdı. Rus askerleri bahçeye çıkan Akhmed’i tutukladı ve kapının önünde bekleyen açık mavi renkli 276-95-RUS numaralı UAZ marka araca bindirildi. Akhmed Rezvanov  Rus işgalcilerce bilinmeyen bir yöne doğru götürüldü. Aynı gece Akhmed’in babasının yiğenleri Abdula ve Artur’da temizlik operasyonundan nasiplerini alarak tutuklandı. Ama bir gün Urus Martan’daki askeri karargahta tutulduktan sonra serbest bırakıldılar. Kuzenleri kadar şanslı olmayan kurban Akhmed Rezvanov’dan ise o tarihten bu yana haber alınamıyor.

344944/05 numaralı dosyadaki kayıtlara göre, aksansız Rusça konuşan, Slavik görünümlü, askeri kamuflajlı ve silahlı onbeş kişi UAZ marka askeri bir araçla 4 Şubat 2003 tarihinde sabah saat 11.00 sularında Çeçenya’nın Makhkety köyünde Zarechnaya Caddesi 27 numarada ikamet eden 1960 doğumlu Ramzan Babushev ve ailesinin evine geldi.  Rusya’nın Perm bölgesinden gönderilen ve Çeçenya’da görev yapan OMON (özel polis gücü) birliğinin askerlerinden oldukları şeklinde kendilerini tanıtan askerlerden bazıları, Ruslan’dan araçlarını tamir etmesini istedi. Üzerini değiştirerek dışarı çıkan Ruslan aracı tamir etmeye başladı. Bu esnada OMON birliğinden bazı askerler telsizle çeşitli bağlantılar kurdular. 10-15 dakika sonra yaklaşık 20 maskeli ve silahlı Rus askerini taşıyan zırhlı personel taşıyıcısı (APC) evin önüne geldi. APC’den inen askerler hızla bahçeye girdi, Ramzan’ı kelepçeledi ve başına siyah bir çuval geçirdi. Ramzan’ın hamile eşinin karşı koymaya çalışması üzerine Rus askerleri  onu öldürmekle tehdit etti ve içeriye girmesini emretti. Rus işgal güçleri Ramzan’ı APC’nin içerisine bindirdi. Bu esnada OMON birliğindeki Ruslar, APC ile gelen Rus askeri güçlerinden izin aldı ve olay yerini geldikleri UAZ marka araçla terk etti. UAZ marka aracın ayrılmasının ardından APC ile gelen Rus askerleri derhal evde bir arama başlattı. Rus askerler evdeki değerli eşyaları (elektronik ürünler, iki arabanın motorları, araba tamirinde kullanılan parçalar,  mücevherler) ve paraları da yanlarına aldı. Ramzan’ın kaçırılışı akrabaları ve komşularınca görüldü. Ramzan Babushev’in akıbeti halen bilinmiyor.

Kaçırılan iki Çeçen’e ait her iki olayda Ocak ve Şubat 2003 tarihlerinde Rus yetkililerce çeşitli soruşturmalar açıldıysa da faillerin kimliklerinin tespit edilemediğinden bahisle soruşturmalardan bir sonuç çıkmadı.

Rus yetkililer ilginç bir şekilde 2002 ve 2003 yıllarında kurbanların evlerinden alınarak kaçırılması ile ilgili soruşturmaların titizlikle sürdürüldüğünü iddia ederken, evlerde arama yapıldığı ve hırsızlık yapıldığı iddialarını reddetti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin talebine rağmen Rus makamlar kaçırma olaylarına ilişkin ellerindeki bazı bilgi ve dökümanları Rus yasalarına aykırı olduğu gerekçesiyle AİHM’ye vermekten kaçındı.

AİHM, Rusya’nın bazı belgeleri vermeyi reddetmesi nedeniyle mahkemenin elindeki mevcut veriler ve tanıkların ifadeleri doğrultusunda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS)’nin 2. (Yaşam Hakkı), 3. (İşkence Yasağı), 5. (Özgürlük ve Güvenlik Hakkı), 8. (Özel Hayatın ve Aile Hayatının Korunması) maddeleri ile AİHS 1 Numaralı Protokolünün 1.maddesinin (Mülkiyet Hakkı)  Rusya tarafından ihlal edildiğine karar verdi. Bu karar ile Rusya Federasyonu’nun kurbanların yakınlarına 1.500 ile 8.000 Euro arasında değişen maddi tazminatları; 35.000 ile 40.000 arasında değişen manevi tazminatları ödemesine hükmetti. Mahkeme kararına göre, Rusya Federasyonu ayrıca 5.500 Euro tutarındaki mahkeme masraflarını da ödeyecek.