Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde bugün sabah oturumunda Çeçen Karimov ve diğerleri ile Rusya Federasyonu arasında bir Çeçen’in kaybolması ve akıbetinin öğrenilememesi konusunda görülen dava neticelenirken Rusya toplamda 50 Bin Euro tazminat ödemeye mahkum edildi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde 16 Temmuz 2009 Perşembe günü 29851/05 numaralı dosyayla takip edilen Karimova ve diğerleri ile Rusya Federasyonu arasındaki dava kesin hükme bağlandı.

Mahkeme kayıtlarına göre dava konusu olan olay 11 Ocak 2003 tarihinde gece saat 2.00 sularında Çeçenya’nın başkenti Grozny’e bağlı Proletarskoye köyünde meydana geldi. Olayın meydana geldiği tarihte bölge tamamen Rus askeri güçlerinin kontrolündeydi ve sokağa çıkma yasağı uygulanıyordu. Ural marka askeri iki araç ve iki APC (zırhlı personel taşıyıcısı) ile köye gelen bir grup Rus askeri, 1981 doğumlu Arbi Karimov’un evine doğru yöneldi. Bir APC’nin kurbanın binasının kapısını kırmasıyla birlikte 20 kadar askeri kamuflajlı, maskeli ve silahlı asker evin içine girdi. Evin ilk katında Arbi Karimov’un 1949 doğumlu babası Usman Karimov’a vurarak mutfağa götürüldü. Burada yere yatırılan Usman Karimov ayağa kalkmasın diye askerler ayaklarıyla Usman’ın başına bastırıyordu. Bu esnada aksansız Rusça konuşan diğer askerler ev sakinlerine silahlarını doğrultmuş ve yüzün koyun yatmalarını emretmişti. Arbi Karimov’un 1957 doğumlu annesi Rikhat Karimova neler olduğunu askerlere sorunca susması emredildi ve silahla tehdit edildi. Rus askerler Arbi Karimov’a ve babası Usman Karimov’un ellerini kelepçeledi. Arbi eşiyle birlikte oturma odasındaydı ve eşini askerlerden korumaya çabalıyordu. Askerler Arbi’nin üzerine kalın giyecekler dahi almasına izin vermeden onu dışarıya çıkardı. Birkaç dakika sonra dışarıya çıkarılan Usman Karimov oğlu Arbi’yi Ural marka bir askeri aracın içerisinde gördü. Usman, Arbi’nin askerlere babasını kastederek: “O yaşlı bir adam, onu neden alıyorsunuz?” dediğini duydu. Askerler bir süre kendi aralarında konuştuktan sonra yaşlı Usman Karimov’u serbest bıraktı. Bahçede yaklaşık 20 dakika zaman harcayan askerler, Arbi’yi APC’ye bindirdi ve ev sakinlerine evden dışarıya çıkmamalarını yoksa evi ateşe vererek onlara ateş edecekleri tehdidini savurdu. Rus askerleri Arbi Karimov’u APC’ye bindirdikten sonra elektrikleri kesik olan evde el fenerleriyle birşeyler aramaya başladı. Askerler yastıklar, yataklar ve kanepeler gibi ev eşyalarını da yanlarına aldılar. Ayrıca Usman Karimov’un emeklilik kartını ve pasaportunu, kaçırılan Arbi Karimov ile kardeşi Umar’ın ve Arbi’nin eşinin pasaportlarına da askerler el koydular. Askerler geldikleri araçlarla köyden ayrılınca, baba Usman Karimov kendi aracıyla onları takip etmeye başladı. Ancak köyden uzaklaşınca Rus askerler araçlarını durdurarak Usman Karimov’a ateş açtı. Yaklaşık 20 dakika sonra da konvoy Çeçenya’nın Staropromyslovskiy bölgesine doğru yol almaya başladı. Gece yaşananlar Karimovların görgü tanığı komşularca dergilere anlatıldı. 11 Ocak 2003 günü sabahı ailesi hemen Arbi Karimov’u aramaya başlamış ve çeşitli makamlara başvuruda bulunmuşsa da halen Arbi’den bir haber alınabilmiş değil. Üstelik yaptıkları başvurular nedeniyle korkutulmak istenen ailenin evi bu olaydan iki hafta sonra sabah karşı 4 sularında ve 30 Aralık 2003 tarihinde Rus askerlerince didik didik aranarak kimlik kontrolü yapıldı, aile şanslıydı ki bu operasyonlarda tutuklanan olmadı.

AİHM, elindeki mevcut veriler ve tanıkların ifadeleri doğrultusunda, Rus askeri güçlerinin yürüttüğü operasyonda tutukladığı Çeçen Arbi Karimov’un akıbetinin belli olmamasına rağmen açılan soruşturmaların neticelendirilmemesine; kayıp Çeçenle ilgili etkili bir soruşturma yapılmamasına ve istenilen belgelerin bir kısmının AİHM’ye verilmemesine değinerek dava konusu olan olayda Rusya’ nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ nin 2. maddesini (Yaşam Hakkı), 3. maddesini (İşkence Yasağı), 5. maddesini (Özgürlük ve Güvenlik Hakkı), 13. maddesini (Etkin Başvuru Hakkı) ihlal ettiğine karar vererek, Rusya’nın  kurbanın eşine 10 bin Euro maddi tazmimat ödemesine ve mahkemeye başvuruda bulunan kurbanın yakınlarına toplam 35 bin Euro tutarında manevi tazminat ödemesine; ayrıca 5.500 Euro tutarındaki mahkeme masraflarının da Rusya tarafından ödenmesine hükmetti. Bu karar ile Rusya toplamda 50.500 Euro tazminat ödemeye mahkum edilmiş oldu.