8 Ağustos 2008 Cuma günü Gürcistan’ ın Güney Osetya’ yı işgali ile başlayan savaş 13 Ağustos 2008 Çarşamba günü Avrupa Birliği’ nin arabuluculuğuyla sağlanan uzlaşma neticesinde taraflar arasında imzalanan altı maddelik barış anlaşmasıyla sona erdi.

Beş gün süren savaşta Güney Osetya’ yı işgal eden Gürcistan, Rusya Federasyonu’ nun sözde istikrarı sağlama bahanesiyle bölgedeki emperyal planlarına uygun bir şekilde hareket ederek Gürcistan’ ın başkenti Tiflis’ e 60 Km mesafedeki Gori kentini ele geçirmesi,Gürcistan’ ın muhtelif kentlerini, petrol boru hatlarını bombalaması ve Rus askerlerinin ele geçirdikleri bölgeleri yağmalamaya başlamasıyla bir anda tüm dünya nezdinde mağdur konumuna geçti.

Gürcistan’ ın Kafkasya’ da ikinci bir fitili ateşe vermesiyle başlayan savaşta Abhazya’ da Gürcistan kontrolü altında bulunan Kodor bölgesine Rus askerlerinin desteğiyle bir operasyon düzenleyerek kontrolü ele geçirdi. Emperyal Rusya Federasyonu’ nun askerleri Gürcistan’ ı Güney Osetya’ dan püskürttükten sonra Gürcistan topraklarına girdi ve Gori kentini ele geçirdi. Rus birliklerinin Tiflis’ e doğru harekete geçeceği bilgileri ulaşmasına rağmen dünya kamuoyunun verdiği tepki nedeniyle Rus birlikleri Gori’ den ileriye geçmedi. Rus birlikleri Gori kentini ancak Avrupa Birliği’ nin arabuluculuğuyla hazırlanan barış anlaşmasının imzalanmasının ardından terk etti. Rus askerler bölgeyi terk etmeden önce ise kenti yağmalamayı ihmal etmedi (Gürcistan’ ın Gori kentinde bir bankanın güvenlik kameralarına takılan yağmacı Rus askerlerini izlemek için BURAYI tıklayınız).

Beş günlük savaşın bilançosu konusunda taraflardan değişik bilgiler geliyor. Hem Güney Osetya’ da hem de Gürcistan’ da kentlerin harabelere döndüğü, onbinlerce sivilin mülteci konumuna düştüğü bildiriliyor. Sivil kayıpları hakkında da taraflar değişik bilgiler aktarıyor ancak Human Rights Watch isimli insan hakları örgütünün Güney Osetya’ da hayatını kaybeden sivil sayısının 100 kişiyi bile bulmadığı, Rusya’ nın sayıyı çarpıttığını ifade etmesi gündeme bomba gibi düşen gelişmelerden birisi oldu.

Tahmin edildiği üzere  Rusya Federasyonu tarafından kukla Kadirov’ a alternatif olarak kurulan ve bir süre önce Abhazya’ da konuşlandırılan Yamadaev kardeşler kontrolündeki Vostok isimli Çeçen işbirlikçilerin taburu Gürcistan’ a karşı kullanıldı. Ancak hem İchkeria cephesi hem de Kafkas Emirliği cephesi yaptıkları açıklamalar ile bölgedeki Rus emperyalist politikalarını eleştirdi, ihtiyaç duyulduğunda Gürcistan’ a destek vereceklerini açıkladı.

Tüm dünya kamuoyunda geniş yer bulan kısa savaş süresince Çerkes diasporalarıda çeşitli gösteri ve açıklamalarla dünya kamuoyunun dikkatini çekmeye çalışırken, Rusya Federasyonu’ nun Gürcistan’ ı işgaline ise seyirci kalmaları ve bu işgale taraf olmaları ilgi çekiciydi. Polonya, Fransa, Almanya ve Estonya’ daki Çeçen diasporalarıysa Gürcistan lehine düzenlenen gösterilerde yer alıp, Rus işgalinin sona ermesine yönelik açıklamalarda bulundular.

Polonya, Estonya, Litvanya ve Letonya liderleri savaş sırasında Amerika Birleşik Devletleri’ yle birlikte Rusya Federasyonu’ na karşı en sert açıklamaları yapan ülkeler oldu. Rusya Federasyonu’ nun Gürcistan topraklarını işgaliyle birlikte Gürcistan bir anda dünya kamuoyundan tam destek gördü.

13 Ağustos 2008 Çarşamba günü Avrupa Birliği Dönem Başkanı Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Rusya Federasyonu Başkanı Dimitri Medvedev, Gürcistan Devlet Başkanı Mikail Saakashvili, Abhazya Devlet Başkanı Sergey Bagapsh ve Güney Osetya Devlet Başkanı Eduard Kokoyti tarafından imzalanan barış anlaşmasının maddeleri ise şöyle:

1. Taraflar tekrar askeri güce başvurmayacak.

2. Taraflar arasındaki düşmanca tutumlara son verilecek.

3. Savaştan zarar gören bölgelere ve mültecilere insani yardım için serbest geçiş koridorları oluşturulacak.

4. Gürcistan güçleri kalıcı üslerine çekilecek.

5. Rusya Federasyonu askeri kuvvetleri savaş başlamadan önceki pozisyonlarına dönecek, uluslararası bir mekanizma oluşturuluncaya kadar bölgede Rus barış gücü askerleri ilave güvenlik tedbirleri alacak.

6. Abhazya ve Güney Osetya’ nın gelecekteki statülerinin belirlenmesi ve kalıcı güvenliklerinin sağlanması için uluslararası görüşmeler başlayacak.

Gürcistan ve Amerika Birleşik Devletleri bu barış anlaşmasıyla bölge hakimiyeti konusunda masadan yenik ayrılmış gibi görünselerde misilleme hareketleri birbiri ardına gelmeye başladı. Daha önce ülkelerine Amerika Birleşik Devletleri tarafından bir füze kalkanı kurulmasına izin vermeyen Polonya hükümeti son gelişmelerin ardından kararını değiştirdi. Gürcistan, Bağımsız Devletler Topluluğu’ ndan resmen ayrıldı, Ukrayna’ nın da ilerleyen günlerde ayrılacağı haberleri çoğaldı. 

Gürcistan’ ın Güney Osetya’ yı işgal ettiği ilk günden itibaren başta savaş suçlusu Rusya Federasyonu Başbalanı Putin olmak üzere üst düzey Rus yetkililer Gürcistan’ ın Güney Osetya’ da soykırım uyguladığını iddia ederek suçluların uluslararası mahkemelerde yargılanması gerektiğini dile getirmesi ilgi çekici gelişmelerden birisiydi. Bu açıklamalara ilk tepki Moskova Helsinki İnsan Hakları Grubu’ nun Kuzey Kafkasya Temsilcisi Aslambek Apayev’ den geldi. Apayev, eğer soykırımdan söz edilecek ve birileri yargılanacaksa bunlar Putin ve kurmayları olmalıdır şeklinde konuştu. Apaev, 1994-1996 yılları arasında ve 1999′ dan bugüne kadar geçen süre zarfından Rusya Federasyonu’ nun Çeçenya’ da yaptıklarının gerçek soykırım olduğunu, Rus yetkililerin son günlerdeki söylemlerinin kat kat fazlasını Çeçenya’ da yaptıklarını açıkladı.

Güney Osetya’ daki sıcak savaş sona erdi ancak tarafların bölgede provokatif eylemlerde bulunmaya, büyük güçlerin de Kafkasya’ yı kaşımaya devam edeceği aşikar.