İşkenceye Karşı Nizhny Novgorod Komitesi tarafından kurulan ve Çeçenya’da faaliyet gösteren insan hakları savunucularının mobil ekibi ortadan kaybolan Said Salekh Ibragimov isimli Çeçen sivilin durumunu rapor etti; İşkenceye Karşı Nizhny Novgorod Komitesi ve Uluslararası Af Örgütü kamuoyunu konuyla ilgili olarak olabildiğince çabuk bir şekilde Rus yetkililere başvuruda bulunmaya çağırdı.

Uluslararası Af Örgütü tarafından yayınlanan açıklama:

Çeçenya’dan 54 yaşındaki Adnan Ibragimov’un yiğeni Said Salekh Ibragimov’un adli bir soruşturma kapsamında gözaltında kaybolmasından sonra, Adnan ve ailesinin hayatı tehlikede.

21 Ekim sabahı, 19 yaşındaki Said Salekh Ibragimov, Çeçenya’nın Urus Martan bölgesindeki Goity Köyü’nde bulunan evinden başkent Grozny’e gitmek üzere ayrıldı. Saat 14.00 sularında polis ve asker oldukları düşünülen kişiler evine bir baskın düzenleyerek evi aradı. Said Salekh Ibragimov’un eşi ve 80 yaşındaki sakat büyükannesi olay sırasında evde bulunuyordu. Diğer aile bireylerinin haberdar edilmesiyle, Adnan Ibragimov Grozny’den Goity’e geldi. Polis Adnan Ibragimov’u ve Said Salekh Ibragimov’un annesini yasadışı silahlı örgüt üyelerine yardım ettikleri iddiasıyla tutukladı. Polis evde bulduğunu iddia ettiği bir militana ait cesedi gösterdi. Adnan Ibragimov ve Said Salekh Ibragimov’un annesi bu konu hakkında hiçbir şey bilmediklerini ifade etti. Ancak her ikisi de Urus Martan’daki bölge polis karakoluna götürülerek birkaç saat sorgulandı ve daha sonra serbest bırakıldı. Bu arada Said Salekh Ibragimov’un ve ailesinin yaşadığı ev yakıldı. Köylüler evin yakındaki polisler tarafından ateşe verildiğini bildirdi.

Günün ilerleyen saatlerinde polis Adnan Ibragimov’u arayarak polis karakoluna gelmesi istenildi. Adnan karakola vardığında, Grozny’deki polis taburlarından birisinin merkez bürosuna götürülerek, burada polis memurları ona Said Salekh Ibragimov’u gösterdi. Adnan Ibragimov’un ifadesine göre yiğeni Said Salekh ciddi biçimde işkence görmüştü. Polisler Adnan Ibragimov’a yiğeninin teröristleri ailelerinin evinde sakladığını söyleyerek, Said Salekh’i ailelerinden reddetmelerini istedi. Polis memurları, Said Salekh’in bir çatışmada öldürülen kukla güvenlik personelinin intikamı için öldürülmesi gerektiğini söyledi. Polisler daha sonra Said Salekh’i götürdü. Said Salekh’in nerede tutulduğu halen bilinmiyor.

Adnan Ibragimov, yerel savcılık bürosuna başvurarak yiğeninin zorla ortadan kaybedilmesinin soruşturulmasını talep etti. Adnan Ibragimov’e göre resmi soruşturma için başvuruda bulunarak kendisinin ve ailesinin can güvenliğini tehlikeye attı. Sorumlu memur ilk olarak Adnan’ı dilekçesinde yer alan “zorla ortadan kaybolma”ya ilişkin durumu reddetti. Grozny’deki kaynaklar bu soruşturmanın adil ve tarafsız biçimde yürütülmeyeceğine inanıyor.

Lütfen şu konularda Rusça, İngilizce veya kendi dilinizde başvuruda bulunun:

*Adnan Ibragimov ve ailesinin tanık koruma programını da içerecek şekilde acilen güvenliklerinin sağlanması;
*Said Salekh Ibragimov’un tutuklanması, kötü muamele görmesi ve olası şekilde ortadan kaybolması konularının ivedi ve adilane şekilde incelenmesi ve sorumluların adalet önüne çıkarılması;
*Said Salekh Ibragimov’un evinin polisler tarafından yakılması konusunda adil ve tarafsız bir soruşturma yürütülmesi.

Başvurunuzu 22 Ocak 2010 tarihinden önce aşağıdaki isimlere iletin:

Rusya Federasyonu Başsavcısı
Yurii Ya. Chaika
Ul.Bolshaia Dmitrovka, 15a
Moscow GSP-3
125993 Rusya Federasyonu
Fax: +7 4956 9217 25

Rusya Federasyonu İçişleri Bakanı
Rashid.G.Nurgaliev
Ul. Zhitnaia, 16
Moscow
119049 Rusya Federasyonu
Fax: +7 495 605 52 43

Başvurunuzun bir suretini de şu adrese gönderin:

Rusya Federasyonu Devlet Başkanı
Dmitry A.Medvedev
ul. Ilyinka, 23
Moscow
103132 Rusya Federasyonu
Fax +7 495 9102134

Ayrıca, Rusya Federasyonu’nun ülkenizdeki yetkili temsilciliklerine de başvuruda bulunabilirsiniz.

Uluslararası  Af Örgütü tarafından verilen ek bilgi:

16 Nisan 2009 tarihinde Rus yetkililer Çeçenya’daki terörle mücadele operasyonunu sonlandırdığını açıkladı. Ancak, Çeçenya ve Kuzey Kafkasya’nın diğer bölgelerindeki ciddi insan hakları ihlalleri ve sorumlularının cezalandırılmaması geleneği devam ediyor. Sivil nüfus kanunsuz bir ortamın neden olduğu korku ve güvensizlik içerisinde yaşıyor. Silahlı muhalif gruplar bölgedeki saldırılarını sürdürüyor. Kolluk güçlerinin terörle mücadele adı altındaki hareketleri ciddi insan hakları ihlallerine yol açıyor. Rusya tarafından yürütülen, silahlı grupları durdurmak ve Kuzey Kafkasya’ya istikrar getirme amacı taşıdığı iddia edilen hareketlerle uluslararası insan hakları hukukunun ihlali devam ediyor.

Silahlı grupların üyesi olmakla itham edilenlerin sivil yakınlarına, akrabalarını silahlarını bırakarak dağdan indirmeleri ve hatta bazı olaylarda dağa gidip onları saklandıkları yerde (“dağda” ya da “ormanda”) bularak geri getirmeleri için baskı yapılıyor. Raporlara göre, baskı yöntemleri yıldırma, yasadışı gözaltı ve evlerin yokedilmesini de içeriyor. Ağustos 2008’de Moskova destekli Çeçen lider Ramzan Kadirov televizyonda “Akrabaları dağda olanlar da suça ortaktır. Onlar teröristlerdir, aşırılıkçılardır” şeklinde bir açıklama dahi yaptı. Ayrıca akrabaları silahlı gruplar içerisinde yer alanların evlerinin yakıldığına dair pek çok rapor mevcut.

İşkenceye Karşı Nizhny Novgorod Komitesi tarafından konuyla ilgili yapılan açıklama:

Yardım talebiyle başvuruda bulunan şahıs Adnan Ibragimov (Erkek, 54 yaşında).

Konu başvuruda bulunan Adnan’ın yiğeni Said Salekh Ibragimov (Erkek, 19 yaşında)’un kaçırılması hakkında. Olay Çeçenya’nın Goity Köyü’nde ve başkent Grozny’de yaşandı. 21 Ekim 2009 tarihinde Said’in Goity’de yaşadığı ev kullanılamaz hale getirildi ve Said tutuklandı. Said Salekh Ibragimov’u en son gören kişi Medni Ibragimova (Said’in kuzeni). Annesi Raisa Turlueva, oğlu Said Salikh’i en son aynı gün sabah saatlerinde öğrenci olarak öğrenim gördüğü Grozny’deki Petrol Enstitüsü’ne gitmek için evden ayrılırken gördü. Aynı gün saat 14.00 sularında Ibragimovların evi askerlerce ateşe verildi.

Olay günü Said Salekh’in annesi ve başvuruda bulunan Adnan’da tutuklandı, birkaç saat sorgulandıktan sonra ise serbest bırakıldılar. Başvuru sahibi günün ilerleyen saatlerinde Moskova destekli Çeçen hükümetinin İçişleri Bakanlığı’nın Güvenlik Şubesi’ne götürüldüğünde, Adnan yiğeni Said Salekh’in serbest bırakılmasını talep etti. Adnan isteği reddedilerek, yiğeninin teröristleri evinde barındığı söylendi; elbette Adnan bunun doğru olmadığını biliyordu. Polisler, Adnan’a işkence görmüş yiğenini gösterdi. Polisler, Adnan’ın ailenin en büyüğü olduğunu ve herşeyden sorumlu olacağını hatırlattıklarında, Adnan evlerinin yakıldığını ve ailesinden kimsenin isyancılarla hiçbir bağlantısı olmadığını söyledi. O günden bu yana Said Salekh’ten hiçbir haber alınamadı.

Adnan, Ibragimovların evinin Urus Martan bölgesi polisi için görev yapan OMON ve SEVER birliklerine bağlı askerlerce yakıldığını görgü tanıklarından öğrendi.

9 Aralık tarihinde Adnan, Grozny’deki Bölgeler Arası Soruşturma Birimi’nde soruşturmayı yürüten kişiye ifade vererek konuyla ilişkili elindeki tüm verileri iletti. Soruşturmayı yürüten kişi resmi başvuruda bulunarak bu konuyu gündeme getirmeye çalıştığı için hem kendisinin hem de ailesinin hayatını tehlikeye attığını ifade etti ve kendisinin dahi güvenliklerini taahhüt edemeyeceğini vurguladı.

Resmi başvurunun ardından Adnan’ın ve ailesinin yaşamının tehdit altında olduğunun resmi makamlarca dahi dile getirilmiş olması, tehdidin ciddiyetini gösteriyor. Bu nedenle Adnan ve ailesinin bireyleri öldürülme ya da kaçırılma riski altında bulunuyor.

Yukarıda bahsi geçen olay kapsamında, hem Said Salekh Ibragimov hem de Adnan ile ailesi için acil eylem çağrısında bulunuyoruz.