Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ndeki Çeçen Dzhabrailov ailesi ile Rusya Federasyonu arasındaki dava 20 Mayıs Perşembe günü karara bağlandı. Mahkeme Rusya Federasyonu’nun Çeçen aileye toplamda 100.200 Euro ödemesine hükmetti.

3678/06 başvuru numarasıyla takip edilen dosyada davacılar 1979 doğumlu Aslan Dzhabrailov, 1949 doğumlu Umkusu Dzhabrailova ve 1977 doğumlu Larisa Dzhabrailova. Davacılardan Aslan, 1973 doğumlu kurban Valid Dzhabrailov’in kardeşi; Umkusu, Valid’in annesi ve Larisa ise kız kardeşiydi.

Mahkeme kayıtlarına göre Çeçenya’nın başkenti Grozny’de ikamet eden ailenin tüm bireyleri 16 Şubat 2003 tarihinde evde bulundukları sırada, sabah saat 7.00 sularında bir grup maskeli, askeri üniformalı ve silahlı adam evlerine geldi. Kapıyı kırarak içeriye giren adamlar, kendilerini tanıtmadan ya da herhangi bir açıklama yapmadan evin odalarına bakmaya başladılar. Tüm aile sakinlerini uyandıran işgalci Rus askerleri kımıldayan olursa onları vurmakla tehdit ettiler. Evde bulunan iki erkek kardeşi yere yatırdılar, ellerini kelepçelediler ve ayrıca Valid’in gözlerini de bağladılar. İki erkek kardeşin pasaportlarını da alan Rus askerleri gençleri dövdüler ve evin dışına taşıyarak geldikleri askeri araçlara bindirdiler ve bilinmeyen bir yere doğru uzaklaştılar. Aslan ve Valid’in başlarına plastik torba geçirilerek sokuldukları bir binada soğuk ve karanlık farklı hücrelere konuldular. Aslan, kardeşinin sorgulanması sırasındaki çığlıkları işitebiliyordu. Tıpkı kardeşi gibi Aslan’da işkence gördü ve iki gün boyunca ne yiyecek ne de içecek alamadı. Rus askerleri Dzhabrailov kardeşlerden yasadışı silahlı örgütlere katıldıklarını itiraf etmelerini istiyordu. 18 Şubat 2003 tarihinde askeri üsten dışarı çıkarıldılar. Aslan, yine başına plastik torba geçirilerek bindirildikleri askeri araçta yerde yatan kardeşinin cansız bedeninin soğukluğunu hissedebiliyordu. İki erkek kardeş Grozny’nin Zavodskoy bölgesindeki terk edilmiş bir kimya fabrikasına götürüldü. Askerlerden birisi Aslan’ın başına vurdu ve binanın önündeki çukura yuvarladı, ölü kardeşi Valid’i de üzerine yerleştirdikleri patlayıcılarla aynı çukura attılar. Aslan halen hayattaydı ve bombalar patlamadan binadan kaçmayı başardı. Daha sonra aynı gün akrabaları Valid’i Aslan’ın tarif ettiği yerde buldular. Valid’in vücudunda işkence izleri, ellerinde ve ayaklarında belirgin ezikler vardı. Ayrıca Valid’in yüzü de tanınmayacak haldeydi. Aslan’da işkence görmüş olmasına rağmen yeniden kaçırılacağı endişesi ile hastaneye gitmedi. Ancak Aralık 2003 ve 2004 tarihlerinde alınan doktor raporlarında dahi işkencenin izlerinin kaldığı belirtildi.

Davacı taraf 16 Şubat 2003 tarihinden bu yana sorumluların bulunarak cezalandırılması için çeşitli başvurulurda bulunduysa da şu ana dek herhangi bir sonuç alamadı.

Rusya Federasyonu, davacılar tarafından ileri sürülen iddiaları reddetmemekle birlikte, işkenceye ilişkin ifadelerin doğru olmadığını iddia etti.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi mevcut deliller ve tanık beyanları doğrultusunda yaptığı incelemede, Rusya Federasyonu’nun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. (Yaşam Hakkı), 3. (İşkence Yasağı), 5. (Özgürlük ve Güvenlik Hakkı) ve 13. (Etkin Başvuru Hakkı) maddelerini ihlal ettiğine karar verdi. Mahkeme kararına göre, Rusya Federasyonu’nu kurbanların davacı annesi Umkusu Dzhabrailova’ya 3.500 Euro maddi ve 40 bin Euro manevi tazminat; davacı ve aynı zamanda bir diğer kurban olan Aslan’a 41.200 Euro manevi tazminat; ve son olarak davacı kız kardeş Larisa Dzhabrailova’ya da 10 bin Euro manevi tazminat ödeyecek. Mahkeme tazminatların yanı sıra Rusya’nın 5.500 Euro tutarındaki mahkeme masraflarını da karşılamasına hükmetti. Bu hüküm ile Rusya Federasyonu toplamda 100.200 Euro ödemeye mahkum edilmiş oldu.