TBMM Aydın Milletvekili Sema Pişkinsüt’ün Çeçenya ve Çeçen Sığınmacılar Üzerine Sözleri (1999)
Türkiye Büyük Millet Meclisi 21.Dönem’de (18 Nisan 1999 – 14 Kasım 2002) görev yapmış Demokratik Sol Parti Aydın milletvekili Sema Tutar Pişkinsüt’ün Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’nun Gürcistan ziyaretine ilişkin gündemdışı konuşması.
SEMA TUTAR PİŞKİNSÜT (Aydın) – Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Parlamentomuzun bu konuya vermiş olduğu önem nedeniyle, yapmış olduğumuz çalışmaları sizlere iletmek istedim.
Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu olarak, 3686 sayılı Yasamızın ve insan haklarıyla ilgili uluslararası mevzuatın Komisyonumuza tanıdığı yetkiye dayanarak, Çeçenistan’da devam etmekte olan insan hakları ihlallerini, son bir aydır gündemimize aldık. Konuyla ilgili 4 toplantı yaptık. Bu bağlamda, 29 Kasım 1999 tarihinde, toplantımıza katılan tüm üyelerin oybirliğiyle, Çeçenistan için ciddî derecede kaygı duyduğumuzu bir bildiriyle deklare ettik.
Yine, Dışişlerimiz aracılığıyla, Çeçenistan’da olayları yerinde görme ve izleme isteğimizi, ayrıca Duma’da Parlamentoyla görüşme isteğimizi Rusya Federasyonu’na bildirdik, henüz bir cevap alamadık; ancak, bu arada, geçen hafta -8 Aralık tarihinde- her partiden bir milletvekilimizin ve teknik kadronun katıldığı bir altkomisyon heyetimizle Gürcistan’a, oraya Çeçenistan’dan göç eden mültecilerle görüşmek üzere gittik ve bu sabah döndük. Gürcistan’da, bir yabancı ülke heyeti olarak ilk kez bizim heyetimiz bir inceleme yaptı; bu yönde de çok ilgi duyuldu.
Heyetimiz Tiflis’te değişik gruplarla, Gürcistan Parlamentosu Meclis Başkanıyla, İnsan Hakları Komisyonu Başkanıyla, Mülteci ve İskân Bakanıyla ve Bayan Shvvardnadze’nin başkanlığını yaptığı Kadın Barış Vakfı ve üyeleriyle görüştü. Gürcistan Devlet Başkanı Sayın Shvvardnadze tarafından kabul edildik. Ayrıca, Büyükelçiliğimizde işadamlarımızla da bir toplantı yaptık ve Uluslararası Karadeniz Üniversitesini de gezdik.
Gürcistan Devlet Başkanı Sayın Slnvardnadze, Avrupa Birliğine aday oluşumuzu “sizin adaylığınız bizim adaylığımızdır” sözleriyle kutladılar. Ayrıca, Sayın Shwardnadze, heyetimize, deprem nedeniyle üzüntülerini belirterek, Cumhurbaşkanımız Sayın Demirel’e dostluk ve saygı mesajları ile Parlamentomuz ve Hükümetimiz üyelerine teşekkür ve saygılarını iletmişlerdir.
Çalışmalarımız sırasında, programımızın dışında olan, Gürcistan’ın kuzeyindeki, Rusya’nın gayriresmî kapısı olan Şatili bölgesine de gittik. Şatili’deki mülteciler, göçmen olarak oraya gelmişlerdi ve Tiflis’e, yaklaşık bir saat helikopterle uçup gittiğimiz alanda, Şatili’de nüfus 240 kişi iken, mültecilerle birlikte 400’e çıkmış, 20-25 kişi odalarda yaşıyorlar ve 500 civarında sınırda bekleyen mülteci vardı. Çoğu yaşlı, kadın ve çocuklardan oluşanlar, gözleri yaşlı, bir an susmadan, özellikle de bütün umutlarını kaybetmiş olan kadınlar tarafından Rusya Federasyonu’nun yapmış olduğu, bir halkın toptan yok edilmesine yönelik bütün eziyetleri anlattılar ve özellikle, çocukların, hiçbir kabahati olmadığını, bütün bir halkın terörist olamayacağını, bunun bir katliam olduğunu bize defalarca ilettiler.
Yine, mültecilerin bulunduğu Pankisi ve Ahmeta bölgelerine de gittik. 8 Aralık itibariyle 3 500-4 000 mültecinin bulunduğu alanda, yaklaşık, 1 000 civarında okulçağı çocuğu, 250 dolayında iki yaş civarı çocuklar ve 100 kadar da tüberkülozlu hasta vardı. Orada, doktorluk hizmetleri yeterli değil, okula gidemiyorlar ve çok büyük zorluklar içerisindeler.
Bu, Çeçenistan tarafı… Bir de Gürcistan tarafına baktığımızda, Gürcistan Devletinin çok zor durumda kaldığını bir kez daha gördük. Gürcistan, kendi toprağının yüzde 25’ini kaybetmiş; yani, Osetya ve Abhazya bölgelerini. Şu anda, zaten, 282 000 iç mültecisi var. Bunlar arasında 130 000 evsiz kalmakta. Şimdi de, 3.500-4 000 civarındaki Çeçen’i barındırıyorlar. Burada, 21 inci Yüzyıla yakışmayacak bir vahşet gözlenirken, Çeçenistan’a karşı Gürcistan Devletinin de hümanist yaklaşımını çok net görüyoruz.
Ekonomik koşulları yeterli olmadığı halde, o insanları, yerli halk bakıp barındırıyor. Yine, Gürcistan’ın iç hukukuyla gelen mültecilerin ne derece bağdaşabilecekleri konusunda endişeler var. Ayrıca, Rusya Federasyonu’nun, bundan sonraki tavrının ne olacağını da tam kestiremiyorlar, ciddî bir endişe var…
Değerli milletvekilleri, Kafkasya’da istikrarın çok önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Gürcistan devletinin güçlü olması, hem Türkiye için hem Gürcistan için son derece önemli. Sosyal, ekonomik yönden desteklendiği kadar, aynı zamanda hükümetimiz ve devletimiz olarak da, farklı bir stratejik planla Gürcistan’a bakmamız gerekiyor. Gürcistan’da, elektrik yok, ekonomi zor durumda, yüzde 60 işsizlik var…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen, 1 dakika içerisinde toparlayın efendim.
SEMA TUTAR PİŞKİNSÜT (Devamla) – Sözlerimi bitirmeden önce, Gürcistan’da bizleri ağırlayan Tiflis Büyükelçimiz Sayın Burak Gürsel’e ve büyükelçiliğimiz görevlilerine, buradan, bir kez daha teşekkür etmek istiyorum.
Sayın milletvekilleri, heyetimiz, 6 gün boyunca çok zor koşullarda çalıştı; zaman zaman, çok yoğun çalışmaların içerisine girdik; ancak, partilerüstü bir anlayışla, olağanüstü bir ciddiyetle ve müthiş bir uyum içerisinde çalıştı. Bu nedenle, heyetimizdeki bütün milletvekili arkadaşlarıma, tek tek teşekkür etmek istiyorum. Milliyetçi Hareket Partisi’nden Manisa Milletvekili Sayın Akgül’e, Anavatan Partisi’nden İstanbul Milletvekili Sayın Emre Kocaoğlu’na, Fazilet Partisi’nden İstanbul Milletvekili Sayın Mustafa Baş’a, Doğru Yol Partisi’nden Sinop Milletvekili Sayın Kadir Bozkurt’a, hem kendilerinin şahıslarında sayın milletvekillerimize hem de şahısları nezdinde bütün partilere teşekkürü borç biliyorum.
Bosna’da ve Kosova’da oldukça gecikmeli bir biçimde başarı elde eden dünya, Çeçcnistan’daki olaylarda, çok daha hızlı ve çok daha erken davranır diye düşünüyorum…
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN – Lütfen tamamlayınız efendim.
SEMA TUTAR PİŞKİNSÜT (Devamla) – Türkiye Cumhuriyeti Parlamentosu olarak, ilk kez bir parlamento grubunu, inceleme yapmak üzere, Çeçen mültecilerle konuşmak üzere Gürcistan’a gönderen bir Parlamento olduk; dolayısıyla, bu çekici gücü sonuna kadar götüreceğimiz umuduyla, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (Alkışlar)
TBMM Tutanak Dergisi- 14.12.1999 – Birleşim:33 – Cilt:19 – Sayfa: 235-236
©Waynakh Online
YASAL UYARI
Sitede yer alan materyallerin tüm hakları Waynakh Online’a aittir. Bu materyaller (haberden/makaleden/tercüme eserden sadece alıntı yapılsa dahi) ancak kaynak gösterilerek ve aktif link verilerek kullanılabilir.
Bir yanıt bırakın!