Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) 17 Şubat günü sabah oturumunda ele alınan davada, Rus işgali altında bulunan Çeçen Cumhuriyeti İçkerya’da 2002 yılında iki Çeçen sivilin kaçırılmasından ötürü Rusya Federasyonu suçlu bulunarak toplamda 152.650 Euro tazminat ödemeye mahkum edildi.

45081/06 ve 7820/07 başvuru numaralarıyla takip edilen Khakiyeva, Temergeriyeva ve Diğerleri ile Rusya Federasyonu arasındaki davaların mahkeme kayıtlarına göre, 1960 doğumlu Lema Khakiyev ile 1952 doğumlu akrabası Musa Temergeriyev, 2002 yılında başkent Grozny’nin Oktyabrskiy bölgesinde yaşanan ayrı olaylarda Rus işgal güçleri tarafından kaçırıldı.

2002 yılında 20 Ağutos’u 21 Ağustos’a bağlayan gece, Lema Khakiyev ailesi ile birlikte Oktyabrskiy bölgesinin Michurina yerleşim alanında bulunan Visaitova Caddesi 59 numaradaki evlerinde uyumaktaydı. Sabah saat 4.00 sularında makinalı silahları bulunan maskeli, üniformalı ve aksansız Rusça konuşan 6-7 kişilik bir grup Rus işgalci eve daldı. İşgalciler ne kendilerini tanıttılar ne de herhangi bir belge göstermediler. Lema Khakiyev’den kendilerini takip etmesini aksi takdirde oğlunu öldüreceklerini söylediler. Bu arada birkaç Rus asker ise evde kısa süreli bir arama yaptı ve ev sakinlerine seslerini çıkarmamaları yönünde tehditler savurdu. Yarı çıplak vaziyetteki Lema evden dışarı çıkarılarak işgalcilerin geldiği askeri araçlardan birisine bindirildi ve bilinmeye bir yöne doğru götürüldü. Akrabaları o tarihten sonra bir daha Lema’dan haber alamadı.

Lema Khakiyev ile aynı cadde üzerinde ikamet eden Musa Temergeriyev ise 27 Aralık 2002 tarihinde sabah saatlerde kız kardeşini Grozny tren istasyonuna götürmek üzere evden ayrıldı. Saat 10.20-10.30 arasında iki zırhlı askeri personel taşıyıcı ile gelen Rus işgalciler Temergeriyev’in evinin bahçesine daldı. Maskeli, silahlı ve askeri üniformalı iki Rus asker kapıyı kırıp içeriye girdi ve evde herhangi bir erkek olup olmadığını sordu. Ev sakinleri de bir tek Musa’nın olduğunu, onun da tren istasyonuna gittiğini söylediler. İşgaliciler ev sakinlerine bir yere ayrılmamalarını emrederek evden ayrıldı. Yaklaşık 20 dakika sonra Musa tren istasyonundan dönüp bahçeye girdiği sırada Rus askerler onu yakalayarak pasaportunu görmek istedi. Herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamalarına rağmen, Musa’yı geldikleri APClerden birisine bindirdiler ve bilinmeyen bir yöne doğru uzaklaştılar. Akrabaları bu tarihten sonra bir daha Musa’dan herhangi bir haber alamadı.

Her iki kurbanın da yakınları çeşitli makamlara kaçırılma olaylarıyla ilgili başruvularda bulundularsa da herhangi bir netice alamadılar. Rus hükümeti ise savunmasında askerlerinin adam kaçırma olaylarına karışmadığını iddia etti.

14 davacının ve çok sayıda görgü tanığının bulunduğu davada, AİHM, Rusya tarafından yapılan savunmaları yetersiz bularak mevcut deliller ve tanık beyanları doğrultusunda Rusya Federasyonu’nun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 2. (Yaşam Hakkı), 3. (İşkence Yasağı), 5.(Özgürlük ve Güvenlik Hakkı) ve 13. (Etkin Başvuru Hakkı) maddelerini ihlal ettiğine kanaat getirdi. Mahkeme Rusya Federasyonu’nun davacı tarafa 25.150 Euro maddi tazminat ve 120 Bin Euro manevi tazminat ödemesine; ayrıca 7.500 Euro tutarındaki yargılama giderlerini de karşılamasına karar verdi.